Biografie, wspomnienia

Ostatnia część kultowej trylogii Stanisława Grzesiuka. Pisana pod koniec życia Autora, świadomego jak niewiele czasu mu zostało.
Opowieść, bez której nie sposób zrozumieć barda warszawskiej ulicy. Przewrotny Los chciał zepchnąć go na margines życia, ale on do końca pozostał jego królem.

Stanisław Grzesiuk, pisząc tę książkę, wiedział, że umiera i nie ma już czasu. Wszystkie fragmenty, które wskazywano mu do poprawy, usuwał. Miał pomysły na nowe książki… miał umówione kolejne spotkania z czytelnikami…

Czytelnicy pokochali Stanisława Grzesiuka - autora kultowej trylogii - za humor, honor i prawdę. Nikt poza najbliższymi nie wiedział jednak, że pisał on także inne teksty. Zebrane po raz pierwszy w tym tomie niepublikowane opowiadania, felietony o ukochanej Warszawie i wybrane piosenki pokazują niepospolity talent i charakter króla szemranych ulic. Czyli wszystko to, co w pisarstwie Stanisława Grzesiuka najlepsze.
Czytelnicy po raz pierwszy będą mogli też zajrzeć do rękopisów, niepublikowanych zdjęć i rodzinnych pamiątek. 
No i klawo, jadziem!

Stanisław Grzesiuk z właściwym sobie humorem, szczerością i bezpośredniością portretuje niemiecką machinę pracy i śmierci. I próbuje opowiedzieć o cenie człowieczeństwa w miejscu, które z niego odzierało.

W maju 1958 roku książka trafiła do księgarń i natychmiast zniknęła z półek. W bibliotekach czekało się w kolejce nawet rok. Czytelnicy pisali do autora z prośbą o interwencję. O książce dyskutowali szeroko byli więźniowie, a Grzesiukowi wytoczono proces o zniesławienie, który zakończył się ugodą.

Po latach tekst porównano z rękopisem i przywrócono wszystkie fragmenty usunięte przez cenzurę i wydawcę przy pierwszej publikacji.
Wydanie zawiera fragmenty najważniejszych recenzji oraz wypowiedzi samego autora o książce.

Dwutomowa praca profesor Anny Pawełczyńskiej wprowadza czytelnika w nieistniejący już świat XIX-wiecznych polskich dworów i dworków niegdyś rozsianych na dalekich wschodnich rubieżach - Podola, Wołynia i Ukrainy (część „Testament Prababki”).

Losy rodziny Dyakowskich, ukształtowane historią Polski stały się w rękach Autorki materiałem do refleksji nad kruchością człowieka wobec Wielkiej Historii, nad jego bohaterską walką aby się nie poddać. Ale również do refleksji o granicach ludzkiej odporności.

Książka jest zbiorem tekstów pięciu autorów: sam główny bohater Józef Piłsudski mówi o sobie poprzez syberyjskie listy i późniejsze wspomnienia, profesor Zbigniew Wójcik z Polskiej Akademii Nauk w Warszawie pisze o historii zesłańczej braci Józefa i Bronisława Piłsudskich, zesłaniec Władimir Burcew wspomina wspólną drogę z Piłsudskim na Syberię w 1877 roku, publicysta i bibliofil czasów międzywojnia Józef Władysław Kobylański powiela myśliwskie opowieści Piłsudskiego, a autor niniejszego opracowania w kilku szkicach poszerza wiedzę o zesłaniu Józefa Piłsudskiego i o spotkanych przez niego na Syberii ludziach.

Książka o jednej z najpiękniejszych postaci dziejów Kościoła katolickiego w XIX wieku – o ks. Krzysztofie Szwermickim (1808-1894), jednym z ciekawszych zesłańców czasów carskich z połowy tamtego wieku.

Niniejsza pozycja przedstawia losy zapomnianego uczestnika dwóch powstań: styczniowego 1863 i nad Bajkałem 1866, zesłańca i szczęśliwego uciekiniera z Syberii – Wilhelma Buszkata rodem z Prus.

Te siedem historii łączy „czas i przestrzeń” – wszystkie dotyczą polskich zesłańców postyczniowych i związane są z Syberią. Ukazują postaci mało znane albo w ogóle nieznane, nie licząc oczywiście wiedzy badaczy dziejów polskiego wygnaństwa w imperium carów.

Książka wyróżnia się wśród innych bogactwem treści i nowatorskim ujęciem losów skazanych za przestępstwa polityczne. Każdy list to skarbnica wielu ważnych informacji biograficznych o zesłańcach i ich pismach.

Pogłębiona przez lekturę „Listów z Sybiru 1863” refleksja nad dziejami wyrzuconej na Wschód polskiej diaspory po raz kolejny skłania nas do wniosku, że zsyłka, katorga, wysiedlenie na Sybir nie było i nie stało się w losach zarówno jednostek, a tym bardziej całego narodu epizodem.

W siedemdziesiątą piątą rocznicę „szczęśliwej” ucieczki z Wołynia i z własnego domu, i po siedemnastu latach od pierwszego, ukazuje się, uzupełnione o „Powroty”, drugie wydanie moich wspomnień, by stały się jeszcze jednym głosem „przeciw upiorom przeszłości”.

Odkrywcza, rzeczowa, wnikliwa, sugestywnie napisana książka wybitnego badacza – Profesora Lecha Ludorowskiego – znacznie wzbogaca wiedzę o przyznaniu arcymistrzowi polskiej literatury tej najważniejszej światowej nagrody. W książce zamieszczono nieznane dotychczas dokumenty źródłowe: wspaniałą Laudację ku czci Sienkiewicza Carla Davida af Wirsena, unikalne archiwalia i aktualia. Monografia ta wyróżniająca się estetyką edytorskiej formy jest książką wysoce wartościową, pożyteczną, potrzebną dla kultury narodowej.