Kultura i Społeczeństwo

Obszerne wydanie encyklopedyczne zawierające 121 sylwetek piosenkarzy, kompozytorów oraz osób związanych z polską piosenką. O nich opowiada powyższa książka.

Publikacja ta ma na celu ocalić od zapomnienia przeszłość, pamięć o tych właśnie artystach, którzy objawili się talentem.

Zawarto tu biogramy muzyczne i artystyczne, jak również wywiady, zdjęcia, dyskografie. Do każdego opisu danego artysty dołączany jest reprezentatywny tekst piosenki, wykonywanej w czasach ich świetności i sławy.

W dosyć sennej atmosferze siermiężności i przaśności na pół gomułkowskiej, na pół gierkowskiej, zdarzają się dramaty na miarę Szekspira: romanse, zabójstwa, zdrady. W społeczności, gdzie każdy wie wszystko o każdym, obserwujemy degrengoladę nawet całych rodzin, ale także niesamowity upór jednostek, by nie zaniżyć raz wyznaczonych standardów życia.

Andrzej Urbańczyk podjął próbę ukazania zarówno ważniejszych wyników sportowych, jak i ingerencji ideologiczno-policyjnej ze strony państwa w funkcjonowanie tej gałęzi sportu, która jak chyba żadna inna kojarzona jest ze swobodą, rozgrywa się bowiem w niezmierzonej przestrzeni oceanu, a "przeciwnikiem" nie jest konkurent, lecz natura: woda, wiatr.

Powyższa publikacja stanowi zbiór studiów czy esejów, z których praktycznie każdy może być czytany oddzielnie. Nicią przewodnią wiążącą je w całość jest troska o dobro ojczyzny i dobro Polaków jako narodu, który niejedno przeszedł i wycierpiał w swej trudnej historii. (...) Pisząc obszernie o mozolnym budowaniu poprzez dzieje narodowej tożsamości, Autorka wskazała na kilka konstytutywnych cech tego ważnego czynnika życia narodu.

Publikacja Ścieżkami nadziei jest ściśle związana z profesor książką Anny Pawełczyńskiej O istocie tożsamości narodowej – Polacy wobec zagrożeń. Zawiera ona rozwinięcie myśli o znaczeniu prawego sumienia dla przeciwstawienia się złu, dla doskonalenia siebie, Polski i świata. W sposób przystępny wskazuje podstawowe elementy i warunki społeczne pomagające kształtować dobre, prawe sumienie, a jednocześnie ostrzega przed pułapkami, które będą tę pracę utrudniać.

O ile Ferdynand Goetel zapisał się bez wątpienia w historii literatury jako nowelista, powieściopisarz, reportażysta i pamiętnikarz, miał swój udział jako scenarzysta filmowy oraz autor sztuk teatralnych i słuchowisk radiowych, był aktywny jako dziennikarz sportowy i redaktor paru pism, do jego literackich zasług rzadko bywa zaliczany dorobek publicystyczny, sytuowany przeważnie na marginesie jego dokonań (uwagę zwróciły chyba jedynie niektóre pisma polityczne, zwłaszcza kontrowersyjny tom Pod znakiem faszyzmu).

Gwiazdy błyszczały wczoraj tom II to obszerne wydanie encyklopedyczne zawierające około 170 sylwetek piosenkarzy, kompozytorów oraz osób związanych z polską piosenką.

W kolejnej III części książki „Gwiazdy błyszczały wczoraj” przedstawiono 130 sylwetek piosenkarzy, kompozytorów, twórców piosenki oraz producentów. Zawarto tu biogramy muzyczne i artystyczne, jak również wywiady, zdjęcia, dyskografie. Do każdego opisu danego artysty dołączany jest tekst piosenki, wykonywanej w czasach jego świetności i sławy.

„Literatura jest oczywiście wielogłosem, w którym ważniejszy, a może wręcz zasadniczy byłby jednak, co mniej oczywiste, gest wzmacniana głosów wcześniejszych, nie zaś: odcinania się od nich bądź z nimi zrywania. Literatura jest także ze swej istoty reakcją na głosy innych i ta jej reakcyjność jest obowiązkiem, powinnością, warunkiem istnienia, ale również warunkiem jej rozumienia. Bez owego elementu reakcyjnego rozumienie literatury i rozumienie się dzięki literaturze nie są możliwe. Tak kiedyś i tak teraz rozumiem tezę Karola Irzykowskiego, że «warunkiem każdej sztuki jest pogłos»".

W obecnej sytuacji kulturalnej ta książka jest bardzo potrzebna, świadomie używam określenia „kulturalna”, ponieważ zawartość i znaczenie niniejszego zbioru rozpraw i szkiców przekracza granice literatury. Sens dziedziczenia ma także wymiar krytycznoliteracki, bo prawdziwa krytyka – taka, jaką uprawiali Brzozowski, Irzykowski, Stempowski, Kijowski – poprzez literaturę odnosi się do zjawisk i procesów pozaliterackich.

Dziennik kwarantanny – to jedna z najważniejszych książek krytycznych tego stulecia: fascynujący dziennik lektur jednego z najwybitniejszych krytyków literackich ostatniego półwiecza intrygujący obraz literatury polskiej lat 90. XX wieku i początku XXI w., a także poruszający zapis zmagań krytyka z chorobami współczesnej sztuki – ucieczką od metafizyki, tradycji, wartości.