Literatura piękna

Powieść przenosi nas do Lwowa lat dwudziestych w środowisko ludzi, którzy po Wielkiej Wojnie nie mieli do czego wracać. Zwolniony z niewoli wojenny weteran, Wincenty Jaszyński,  dowiaduje się, że nie ma już jego domu ani rodziny, nikt na niego nie czeka i nie ma za co żyć. Z konieczności  schodzi na drogę przestępstwa, ale będąc człowiekiem inteligentnym, nie zostaje pospolitym bandytą – zajmuje się włamaniami do wybranych kas pancernych, a im bardziej skomplikowany, nowoczesny zamek, tym większe wyzwanie dla jego umysłu.

Losy pasierbów to trzecia powieść Floriana Czarnyszewicza, ale gdy wziąć pod uwagę chronologię opowiadanych wydarzeń, stanowi ona zamknięcie swego rodzaju tetralogii, jaką stanowią Nadberezyńcy (1942), Wicik Żywica (1953) oraz Chłopcy z Nowoszyszek (1963)."

(Maciej Urbanowski)

Miłosierdzie to ostatnia powieść Jeana Raspaila. Może dlatego też tak bardzo osobista, metafizyczna, a nawet religijna. Rozciągnięta pomiędzy wstrząsającą zbrodnią i przejmującą wiarą. Stary Mistrz zdaje się podawać w niej antidotum, które choć bardzo potrzebne, to, podane bez znieczulenia, jest bardzo bolesne. Być może nie przypadkiem pierwsza jego dawka trafia najpierw do czytelnika w Polsce.

Hurra Zara zbiera i przywołuje ulubione tematy i bohaterów często znanych już z innych powieści i opowiadań Jeana Raspaila. Z tym, że tam są zawsze bohaterami drugiego planu, tu wychodzą na plan pierwszy, pojawiają się w pełnej krasie, dają się poznać i zrozumieć. A przede wszystkim pozwalają lepiej poznać i zrozumieć raspailowski świat wartości, wyobrażeń i emocji.

Głównym bohaterem Świadka jest Wiktor Katon, dziennikarz znany czytelnikom z powieści Niewidzialni. Tym razem Katon próbuje rozwikłać zagadkę tajemniczego zaginięcia swego przyjaciela i dziennikarza Julka Jędryki, który w latach 90. badał m.in. w sprawę strzałów w kopalni „Wujek”. W czasie dziennikarskiego śledztwa okazuje się, że ze sprawą zaginięcia Jędryki jest powiązane zabójstwo Stefana Bardeckiego, który został zamordowany w szwedzkim hotelu. Śledztwo Katona wywołuje reakcję ze strony byłego funkcjonariusza Służby Bezpieczeństwa…

Oczy Ireny Jeana Raspaila to wspaniała opowieść, którą można by nazwać "romansem metafizycznym". Rozgrywa się ona w przepięknych bretońskich plenerach, pełnych wrzosowisk, ostrych klifów, cichych zatok i rozhukanego morza.

Swój tajemniczy urok powieść ta zawdzięcza dwóm kobietom: Irenie, zielonookiej blondynce, oraz Aldzie, brunetce o pięknym spojrzeniu błękitnych oczu.

Uosabiają one dwa przeciwne żywioły, jak woda i ogień, dzień i noc, Bóg i Diabeł...

Wzruszająca i wstrząsająca historia powstania wandejskiego opisana dla młodzieży i dorosłych. Bogato ilustrowana książka Marka Robaka opisuje przebieg, główne wydarzenia oraz historie bohaterów powstania i idee im przyświecające. 

Po siedmiu latach od publikacji tamtej książki pojawia się nowa powieść Węgiełka, pt. Spław, bez wątpienia wybitna, oryginalna, i jeszcze ciekawsza od poprzedniej, choć łączy ją z nią wiślana tematyka. […] Węgiełek z wirtuozerią buduje świat przedstawiony swej książki z rozmaitej materii historycznej, robiąc to z ogromnym poczuciem humoru, ale też starając się odsłonić to, co stanowi o istocie narodowych dziejów.

Dzierżyński "czerwony kat" - książka, wydana po raz pierwszy w roku 1933, była dla autora powrotem do pisarstwa po latach trudnych doświadczeń życiowych i jednocześnie największym jego sukcesem. Jest to zbeletryzowana opowieść o twórcy i zwierzchniku sowieckich organów bezpieczeństwa, który stał się symbolem okrucieństwa oraz terroru, czym zasłużył sobie na niechlubne miana "czerwonego kata" czy "krwawego Feliksa". Obok portretu najsłynniejszego czekisty książka ukazuje realia życia u schyłku carskiej Rosji i podczas rewolucji oraz kulisy i metody działania stworzonego przez Dzierżyńskiego aparatu represji.

„Plujący żelazem lotny potwór już zwinął się w nagłym zwrocie przed czołem, błysnął złowrogo w słońcu i z rosnącym wciąż szumem i gwizdem pędził tuż blisko z powrotem. Na jego grzbiecie stał człowiek i strzelał” – to tylko mały fragment jednej z brawurowych szarż powietrznych opisanych w pierwszej powieści kpt. Meissnera. Akcja „Eskadry”, bo taki tytuł nosi ta książka, toczy się podczas wojny polsko-bolszewickiej. Śmierć jednego z pilotów w rozbitym samolocie i ciężka rana dowódcy eskadry pociągną za sobą wiele zmian w życiu porucznika Szyllinga i jego kolegów.

Kresowa literatura, wspomnieniowa i fabularna, opiera się głównie na tekstach powstających w kręgach ziemiaństwa i arystokracji. Niewiele jest utworów pisanych z perspektywy ludzi o skromniejszym pochodzeniu. Powieść Zygmunta Gizelli wypełnia częściowo tę lukę. 

Ogłoszone tu utwory pozwalają lepiej poznać i zrozumieć Skiwskiego, zwłaszcza jego postawę w czasie II wojny. Obraz okupowanej Warszawy, jej martyrologii, ale także codzienności, krytyczne portrety cynicznych lub lekkomyślnych konspiratorów, spekulantów, ex-ziemian handlujących mieniem pożydowskim, bezmyślnych, ale i okrutnych Niemców, wspieranych przez jeszcze bardziej okrutnych Rosjan pozostających na ich służbie, wszystko razem składa się na ciekawy, może osobliwy obraz lat 1939–1945.