Literatura piękna

XIX stulecie zbliża się do końca. Polski dwór i Warszawa, pełne piękna i uroku miejsca, których już nie ma.

On – Leon Płoszowski – młody, oczytany, patrzący na świat analizującymi oczami filozofa, dumny z powątpiewania o wszystkim. Ona – Aniela P. – pełne dobroci, wyrozumiałości, wewnętrznego i widzialnego piękna dziewczę ofiarujące swe serce Płoszowskiemu.

A pomiędzy nimi: koszmarne skutki nieodpowiedzialności w słowach i czynach, konsekwencje pochopnych decyzji czy braku zdecydowania i zrozumienia życiowych celów; przede wszystkim jednak... związek z kimś innym.

Sienkiewicz w pełnym dramatu arcydziele kreśli przejmujący obraz losu bohaterów; zderzenie różnych systemów wartości prowadzi do rozwiązań złych lub niedostatecznie dobrych, a obsesyjny egoizm wiedzie na skraj przepaści.

Niniejszym oddajemy do rąk czytelnika długo oczekiwane pierwsze polskie wydanie krytyczne drugiej części Don Kichota, w nowym, doskonałym przekładzie Wojciecha Charchalisa, przygotowane specjalnie z okazji obchodów czterechsetlecia śmierci autora.

Sienkiewicz w swych korespondencjach z podróży statkiem, koleją, konno i pieszo ukazuje niezwykle porywający obraz kolonizacji kontynentu. Przybliża trud przeprawy przez ocean, bujny rozwój miast, szał gorączki złota oraz groźne, piękne i dziewicze stepy, pustynie i góry.

 Koniec XIX wieku. Sielski podwarszawski dwór i stolica Królestwa Polskiego niemal u szczytu swego powabu.

Sienkiewicz z całą mocą pragnie przekonać Czytelnika jak ważnym jest kierowanie się katolickimi zasadami moralnymi; że nawet drobne im uchybienie prowadzi do niebezpieczeństw i tragedii, zaś trzymanie się ich ratuje życie i szczęście.

Jest to opowieść o ambicji, władzy, pieniądzach i miłości - miłości tak niezłomnej, że niczym masywne kamienne wieże wznoszone przez bohatera zatriumfowała nad oszustwem, rozłąką, zazdrością i okrutnymi atakami tych, którzy pragnęli ją zniszczyć.

Napisana z rozmachem i ogromną erudycją dwutomowa książka przedstawia panoramę tragicznego losu Polaków w latach 1939–1945: społeczeństwa pod niemiecką i sowiecką okupacją, jak i żołnierzy walczących za Ojczyznę w kraju i poza jego granicami.

Autor, sir Philip Gibbs, żołnierz, pisarz i dziennikarz, oparł ją na powojennych relacjach polskich emigrantów, przede wszystkim gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora” i gen. Władysława Andersa. Gibbs zadał sobie wiele trudu, by zrozumieć grozę położenia Polaków podczas II wojny i przedstawić kampanię wrześniową, deportacje do Rosji, działalność Armii Krajowej, udział polskich żołnierzy w obronie Anglii oraz ich walki na różnych frontach.

W dobie postponowania polskiej historii i kultury pozycja Gibbsa – pisarza wydawanego w świecie anglosaskim w setkach tysięcy egzemplarzy – jest świadectwem zainteresowania, znajomości i docenienia polskiego wkładu w dzieje Europy.

W powieści "Ja Szekspir, ja Bóg", pełne zbrodni, afer i kłamstw życie generała Majchera-Majchrzaka zmienia się pod piórem autora w porażającą syntezę dziejów komunistycznej Polski. Bohater –  wiejski chłopak uczestniczy w zamordowaniu księdza, ucieka, kończy technikum, zostaje donosicielem, wspina się po szczeblach UB od nadzorcy robotników do nadzorcy literatów w Warszawie.

Nowy przekład jednej z najważniejszych pozycji w dziejach literatury. Dopiero teraz w pełni możemy docenić humor i doskonałe pióro wielkiego Hiszpana.

Don Kichot, jak każda wielka powieść nowoczesna, w odróżnieniu od swoich poprzedniczek, jest wielowymiarowy i polifoniczny, a uznawanie go - za samym Cervantesem - jedynie za satyrę na księgi rycerskie, która przypadkiem wymknęła się spod kontroli autorowi, nie do końca świadomemu tego, co napisał, jest nieporozumieniem.

"Nie zabijaj" rzekł Pan.

Ale człowiek nie słuchał. Zabijał siebie i inne gatunki. (...) Z czasem ludzka inteligencja przesunęła granice poznania tak daleko, że wynaleziono i udoskonalono broń, na którą nie było żadnej ochrony.

Broń nuklearną.

Ale wkrótce do naszego arsenału przybędzie jeszcze jedna broń. Jeszcze straszliwsza i bardziej niszcząca. Zabierająca życie wybranych grup istot żywych bez uszczerbku dóbr materialnych.

Broń genetyczna. I to będzie koniec wszystkiego, co żyje.

Co wprawia świat w ruch? Kim jest John Galt? Niszczycielem czy wyzwolicielem? Dlaczego musi toczyć wojnę nie ze swoimi wrogami, lecz z tymi, którzy najbardziej go potrzebują? Dlaczego najtrudniejszą bitwę toczy przeciwko ukochanej kobiecie? Jakaż to przyczyna sprawia, iż genialny przedsiębiorca zmienia się w bezwartościowego playboya, wielki przemysłowiec pracuje na rzecz własnego upadku, kompozytor porzuca karierę w noc swego triumfu, a piękna kobieta kierująca siecią kolei transkontynentalnych zakochuje się w mężczyźnie, któremu poprzysięgła śmierć? Zdumiewająca opowieść o człowieku, który postanowił zatrzymać silnik świata - i uczynił to. Historia kryminalna, jednak nie o morderstwie dokonanym na ludzkim ciele, lecz o morderstwie - i odrodzeniu - ducha ludzkiego.

Wyróżnia się w epistolograficznym dorobku Straszewicza blok listów z Giedroyciem oraz Nowakiem-Jeziorańskim i dziennikarzami z Radia Wolna Europa. W najlepszych literacko listach Straszewicz w pewnym sensie powielał poetykę swojej prozy z okresu Turystów z bocianich gniazd, może nawet jakoś były te listy owej prozy laboratorium. Myślę o tych zwłaszcza, które przybierają cech gawędy i w których pojawiają się żartobliwe gry słowne, barokowe zdania, wspomniana autoironia, która pozwala pisarzowi poruszać sprawy intymne, wstydliwe jakby, mianowicie te, które związane są z jego skrajnie trudnymi warunkami życia w Urugwaju, ale też pisarskim paraliżem.

Otto III to dwudziestoletnie genialne cesarskie dziecko, któremu powierzono władzę nad największa potęgą chrześcijańskiego świata. Od trzeciego roku życia w cesarskiej koronie. Otoczony najwybitniejszymi umysłami epoki. Zmęczony władzą, znajduje upodobanie w ekstazie.
Bolesław Chrobry to trzydziestotrzyletni mężczyzna. Świadomy siebie, rozgrywający sojusze. Kocha kobiety, seks, szaleńcze polowania, przyjaciół, mocne wrażenia. Pragnie korony i dla niej gotów jest na wszystko. Europa wchodzi w rok tysięczny.

Dwubiegunowa konstrukcja Gry w kości poprzez osobne sekwencje dworu piastowskiego, cesarskiego i papieskiego - świata Bolesława Chrobrego i świata Ottona III - wiedzie do spotkania w Gnieźnie w marcu 1000 roku. Każdy z władców zagra wtedy o wszystko.