Melchior Wańkowicz

Książka uważana za największe dzieło pisarza. Ma stałe miejsce w kanonie klasyki reportażu wojennego. Autor oddaje w niej hołd, stawia pomnik żołnierzom armii generała Andersa. Narracja rozpoczyna się od momentu, gdy Polacy zaczynają przygotowywać kolejny szturm na wzgórze.

„Anoda i katoda” to ostatnie dzieło pisarza, wydane już pośmiertnie w latach 1980-1981. Według zamysłu autora, miał to być przegląd całej jego twórczości, począwszy od pierwszych tekstów jeszcze sprzed I wojny światowej, a kończąc na ostatnich latach życia. Na tom I (zatytułowany „Było to dawno”) składają się m.in. zgrabne felietony, pełne uroczych szczegółów wspomnienia i mistrzowskie reportaże z życia codziennego.

„Anoda i katoda” to ostatnie dzieło pisarza, wydane już pośmiertnie w latach 1980-1981. Według zamysłu autora, miał to być przegląd całej jego twórczości, począwszy od pierwszych tekstów jeszcze sprzed I wojny światowej, a kończąc na ostatnich latach życia. Na tom II (zatytułowany „Międzyepoka”) składają się m.in. zgrabne felietony, pełne uroczych szczegółów wspomnienia i mistrzowskie reportaże z życia codziennego.

Reportaż o Oddziale Wydzielonym Wojska Polskiego. To m.in. dzięki temu utworowi rozpowszechnił i utrwalił się mit majora Henryka Dobrzańskiego, ps. „Hubal”.

Reportaż Melchiora Wańkowicza, opisująca jego podróż po Prusach Wschodnich i spływ kajakiem „Kuwaka”. Towarzyszką w tej wyprawie jest czternastoletnia córka autora. Jest to niezwykle barwny opis przygód i rozmów, które pisarz odbył w drodze. Tekst ma również charakter polityczno – historyczny.

Jeden z pierwszych reportaży Wańkowicza, opisujący tygodniowy pobyt w ZSRR. Na radziecką Rosję patrzył okiem życzliwym i nieuprzedzonym, choć także bez większego entuzjazmu.

Nostalgiczna podróż w czasie. Autor powraca pamięcią w rodzinne strony, by opisać nieistniejący świat kresowych dworów: litewskie Nowotrzeby i białoruskie Kałużyce. Z dużą pieczołowitością odtwarza wygląd budynków, sprzętów, a także zwyczaje i potrawy. Wspomina dziecięce zabawy i ludzi, których wtedy spotkał. Całość napisana jest piękną polszczyzną. Tekst jest bogatym źródłem wiedzy o dawnych tradycjach.

„Ziele na kraterze” jest w twórczości mistrza reportażu pozycją wyjątkową. Tę upstrzoną wspomnieniami i autobiograficznymi wtrętami powieść napisał Wańkowicz w 1951 roku – już po stracie swojej córki Krystyny, łączniczki w Powstaniu Warszawskim