Myśl narodowa

Autor ukazał stosunek Romana Dmowskiego do dwóch masowych ruchów społeczno-politycznych, które dominowały w I połowie XX w. w Europie.
Faszyzm włoski oraz hitleryzm - systemy powstałe jako przeciwwaga dla komunizmu - były ruchami, które odcisnęły decydujące piętno w historii Europy. Reżimy te w wyniku militaryzacji polityki, stały się zagrożeniem dla pokoju w Europie i na całym świecie, zaś rywalizacja ich przywódców Benito Mussoliniego z Adolfem Hitlerem o pierwszeństwo w hierarchii wodzów państw totalitarnych, uwidoczniła się w zapędach imperialistycznych. Książka ukazała również w szerokim kontekście ewolucję poglądów Romana Dmowskiego na oba ruchy społeczno-polityczne.

Materiały z konferencji z cyklu "Jedynie prawda jest ciekawa", tom 8.

Odwoływaniu się w toczonej dziś debacie publicznej do sporów z minionych stuleci polskiej historii, jako punktów odniesienia dla współczesnych konfliktów i dylematów, nie towarzyszy na ogół pogłębiona refleksja na temat owych przywoływanych wydarzeń i zjawisk.

Książka dr. Rafała Łętochy pt. „Katolicyzm a idea narodowa”’. Miejsce religii w myśli obozu narodowego lat okupacji” dotyczy koncepcji formułowanych w środowisku obozu narodowego w latach 1939-1945. Przedstawia znaczenie pojęcia „obóz narodowy” oraz rekonstruuje, w oparciu o źródła, główne kierunki ideowe charakteryzujące ten, wciąż niedostatecznie obecny w rzetelnych badaniach historycznych, nurt ideowy i ruch społeczno-polityczny”.

Broszura w oryginalnej nazwie Wychodztwo i osadnictwo ukazała się w 1900 roku dzięki pomocy J. L. Popławskiego, który dzieło zredagował i pomógł wydać. Sam Roman Dmowski w tym czasie przebywał w Brazylii, aby poznać w praktyce prawdziwy kolonizacyjny potencjał Polaków.

Zagadnienie rządu jest broszurą napisaną przez Romana Dmowskiego i wydaną w Warszawie w 1927 roku. Dmowski nakreślił w niej upadek moralności krajów zachodnich w odwołaniu do haseł rewolucji francuskiej, których nie udało się w pierwotnym zamierzeniu osiągnąć (“Zbankrutowała zasada praw jednostki, tak pojęta, jak ją pojęła rewolucja francuska”).

Niemcy, Rosja i kwestia polska to cenne dzieło Romana Dmowskiego (1864-1939), wybitnego męża stanu, polityka i przywódcy ruchu narodowego. Autor przedstawił w sposób syntetyczny sprawę odzyskania niepodległości przez Polskę na tle zmieniającej się sytuacji międzynarodowej.W swoim głównym zarysie książka ta pozostaje nadal aktualna.

„Szturm” to narodowo-radykalne czasopismo, tworzone przez ludzi wywodzących się z różnych środowisk nacjonalistycznych. Łączy nas przekonanie, że kreowanie nowoczesnego nacjonalizmu poprzez samo tylko sentymentalne odwoływanie się do historii obozu narodowego nie spełnia wymagań jakie stawiają przed nami dzisiejsze czasy.

Ze Wstępu Autora: (..) Tego upadku duchowego, jaki przeżywamy, nie da się wyjaśnić jakimś zbiegiem zdarzeń zewnętrznych, ani jakimś mechanicznym działaniem obcych, wrogich sił. Zło musi tkwić głębiej, musi tkwić w nas samych. Jeżeli nie dostrzegamy go dziś z należytą wyrazistością, jeżeli nie widzimy jasno wyjścia — to gdzieś musi być jakaś zasłona, która zakrywa nam oczy. Póki jej nie zedrzemy, będziemy błądzić bezradnie. Książka moja chce wskazać na to, że uzdrowienia stosunków u nas nie można dokonać mechanicznie, przez jakiś luźny akt wyzwolenia. Musimy zmienić radykalnie istotne podstawy naszego życia politycznego, gospodarczego, kulturalnego, przebudować nasze mieszkanie tak, aby przestało być polskie tylko z nazwy. (..)

 Należy wiedzieć, kim jesteśmy jako Polacy — mieć świadomość polskości. Najlepsze wzorce i tradycje wydobyć i na tym gruncie dokonać renovatio imperii Polaków w sferze ducha; wady przepracować i pokonać; błędy przodków znać i mieć ich nieustanną świadomość, by więcej takich nie popełniać. Do tego wzywa nas polskość!

Nie zawsze podzielam opinie autora, ale jego żarliwa pasja, przekonania, charyzma, dalekie od stereotypów wyobrażenia i interpretacje czy nieoczekiwane konkluzje, budzą moją ciekawość oraz szacunek.

Andrzej Strumidło

Wierzę, że publikacja polskiego pisarza przybliży czytelnikom osobę naszego narodowego lidera, wprowadzi ich w tematykę Azerbejdżanu, znanego w Polsce ze starożytnej i bogatej kultury, a także wywrze korzystny wpływ na rozwój stosunków między naszymi narodami.

Vilayat Guliyev
Ambasador republiki Azerbejdżanu

W momencie upadku Rzeczypospolita była państwem wspierającym się na idei republikanizmu, powszechnie uznawanego za ustrój w sposób najdoskonalszy gwarantujący respektowanie tego, co dla człowieka najcenniejszego, czyli wolności. Republikańska Rzeczypospolita, a w konsekwencji i naród polityczny, został podzielony pomiędzy państwa monarchii absolutnej i despotycznej, przez państwa mające za nic wolność obywatelską.