Polityka, publicystyka, idee

Przez długi okres PRL niewiele się pisało o międzywojennym ruchu konserwatywnym, a jeśli już, to opowieść o nim była skażona ideologicznie. Pisano o konserwatystach, akcentując ich przywiązanie do tzw. minionej epoki, niechęć do reform, egoizm klasowy, a przede wszystkim podkreślano ich zupełnie marginalne miejsce na polskiej scenie politycznej itp.

Schmitt długie lata po wojnie był całkowicie zapomniany przez środowisko naukowe z powodu jego "romansu" z hitleryzmem. Nazywano go nawet naczelnym ideologiem III Rzeszy. Musimy jednak pamiętać, że oceny takiej dokonujemy z pozycji dzisiejszej wiedzy i doświadczenia powojennego. W latach 30 ub. wieku świat był jeszcze przed II wojną światową, obozami koncentracyjnymi itd., a Hitler doszedł do władzy wybrany przez naród niemiecki w demokratycznych wyborach.

Wydanie drugie.

W 1517 roku Marcin Luter wystąpił ze swoimi 95 tezami, które przede wszystkim poddawały krytyce przekonanie, że można odkupić swoje winy, płacąc za nie brzęczącą monetą. Jednak współczesny czytelnik tez Lutra zauważy bez trudu, że niemiecki zakonnik zakwestionował też zakres władzy papieskiej. Jego zdaniem papież na władzę ograniczoną prawem kościelnym i w istocie rozciąga się ona tylko na to, co on dam postanowił. Papieżowi nie podlegają książęta ani biskupi, posłuszeństwo mu jest zbędne. Ponadto każdy chrześcijanin "ma udział we wszelkich darach Chrystusowych i kościelnych", jest więc sam sobie papieżem.

Trudno powiedzieć, czy Luter chciał rozbić jedność świata chrześcijańskiego, ale niewątpliwie zapoczątkował proces jej rozpadu. Czy zaś w czymkolwiek udało mu się poprawić ludzi, ich stosunek do siebie wzajem i do Boga? — w świetle wiedzy, jaką dało nam pięć wieków dziejów cywilizacji od wystąpienia Lutra — jest pytaniem retorycznym.

Żniwiarz zebrał z rozległego pola uprawy polskiego ducha to, co jego zdaniem dla tego ducha najcenniejsze, co go zbudowało i nadal, mimo przeciwności i burz dziejowych, rozwija. Żniwa nie są ukończone ani ostateczne, nie były też systematycznie przeprowadzone, zapewne będą kontynuowane, ale ujawniły odrębną, polską myśl o wspólnocie politycznej, o narodzie i państwie. Jej swoistość ujawnia się już na poziomie przedwerbalnego rozumienia rzeczywistości, a następnie ujmowania rezultatu poznania i refleksji w typowych dla niej pojęciach.

Publikacja ta jest zarazem swoistym kalendarium, w którym niezwykle skrupulatnie zapisano historię oporu tradycji wobec rewolucji, wierności Bogu zderzonej z wiarołomstwem nawet wobec człowieka. Czytelnika Polskiego zainteresuje niewątpliwie i pobudzi do refleksji kwestia pewnej odmienności losów dwóch - nie tak dawno jeszcze - arcy-katolickich narodów Europy: hiszpańskiego, któremu też poświęcona jest ta książka, i polskiego. Wydaje się, że narracja autora pozwala zrozumieć polskiemu czytelnikowi, dlaczego dla karlistów, tradycjonalistów hiszpańskich tak ważny był król, podczas gdy w tradycyjnej Polsce raczej prawo do uczestniczenia w jego elekcji; dlaczego dla Hiszpanów wiara katolicka i wierność jej była i jest zasadniczym powodem usprawiedliwiającym oddanie życia, a dlaczego w przypadku niegdysiejszych Polaków wiara była mniej istotna niż wolność Ojczyzny; dlaczego wreszcie obie te nacje zarówno ceniły sobie i były gotowe oddać życie w obronie realnych wolności i swobód broniąc ich przede wszystkim przed uroszczeniami własnej władzy - króla z urodzenia lub z wyboru.

Prozaik, dramaturg, satyryk, poeta, eseista, publicysta, krytyk, także działacz polityczny i społeczny - człowiek, którego orężem było pióro. Walczył nim zacięcie, a że talentu mu nie brakowało, był liczącą się osobistością życia literackiego i publicystyki II RP.

O kryzysie kultury europejskiej, a nawet o jej nieuchronnym zmierzchu i ostatecznym końcu mówi się otwarcie od ponad wieku. Mówią przede wszystkim ci, którzy dzieje kultury ujmują biologicznie, opisując je narodzinami, rozwojem i wreszcie śmiercią. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że jedną z podstaw kultury europejskiej jest chrześcijaństwo. Ono zaś wykracza daleko poza Europę zarówno w sensie geograficznym, jak i kulturowym.

Kolejny znakomity zbiór publicystyki Stanisława Michalkiewicza. Czy SM jest politycznym prorokiem? Chyba tak, skoro już 3 lata temu dokładnie przewidział obecny kryzys ekonomiczny spowodowany kreowaniem pieniądza z powietrza.

Książkę przedmową opatrzył prof. R. Gwiazdowski, rysunkami przyozdobił Arkadiusz Gacparski.

Amerykanie wybierają nowego prezydenta. Jaka dziś jest Ameryka, mityczna ziemia obiecana dla wielu pokoleń Polaków? Nie da się ukryć, że Stany Zjednoczone cały czas są potęgą militarną i ekonomiczną, ale dzisiaj świat nie jest już ani jedno-, ani tym bardziej dwubiegunowy. W ciągu kilkudziesięciu lat na światową potęgę wyrosły Chiny, nie wolno zapominać o Rosji, a w Europie wystarczy wspomnieć o Niemczech czy ostatnio choćby Turcji, która jest najpotężniejszym, po USA, członkiem NATO.

Analiza polityczna byłego dyrektora Biura Planowania Polityki w Departamencie Stanu USA.

Podstawowe pytanie, jakie dziś kierujemy pod adresem techniki, to „jak” się nią posługiwać. Autorzy niniejszej pozycji stawiają inne, bardziej podstawowe pytanie, to pytanie o przyczynę: „dlaczego?” Nie chodzi im o to, jak działają urządzenia i jak się nimi posługiwać, jakie nowe wynalazki jeszcze nas czekają, ale dlaczego i kiedy w kulturze zachodniej pojawia się technika? Jaki jest jej cel? W jaki sposób wpływa na zmianę tożsamości cywilizacji zachodniej? Jakie niesie ze sobą zagrożenia? Czy można ocalić przed nią duchowy wymiar kultury, a tym samym osobowe życia człowieka?

Praca Pawła Skrzydlewskiego, wykorzystująca twórcze dociekania jednego z największych polskich myślicieli, jakim był Feliks Koneczny – napisana przejrzyście i odpowiedzialnie – może Czytelnikowi posłużyć w dostrzeżeniu uwarunkowań życia osobowego i przez to pomóc stać się „politykiem” realizującym dobro.