Historia Polski X-XVIII wieku

Nie miał najlepszej opinii wśród kronikarzy. Nie zostawił po sobie potomka, zarzucano mu, że prowadził życie rozpustne i niegodne władcy, a zginął jakoby goniąc prostą dziewczynę. Jednak za swą stanowczą i konsekwentną walkę o prerogatywy panowania powinien zyskać należne uznanie.

Książka stanowi kompendium wiedzy o ważnym dla polskiej tożsamości zjawisku, jakim są dwory, będące charakterystycznym elementem naszego krajobrazu, polskiej historii i kultury, a także ośrodkami ziemiańskiej kultury i obyczaju, kultywowania tradycji rodowych i narodowych oraz walki o polskość. Niemal od początków państwa budowano je najpierw jako obronne gniazda rycerskie, później, od połowy XVII wieku, jako skromne (w porównaniu do pałaców) rezydencje właścicieli ziemskich. W Polsce takich małych siedzib ziemiańskich było stosunkowo dużo w porównaniu z innymi krajami Europy.

Kroniki polskie zostały wydane w opracowaniu syna Bielskiego, na podstawie jego wcześniej opublikowanych Kronik wszystkiego świata dzieła czytanego i wydawanego trzykrotnie w Rzeczpospolitej XVI w., przekładanego także na inne języki. Bielski wywarł wielki wpływ na kształt staropolskiej myśli historycznej, współtworzył wizję dziejów Polski jako połączenia historii świętej z historią świecką.

Bezczelny, zaborczy, diabelnie skuteczny. Polak, który nie kłaniał się nikomu – Bolesław Chrobry.

Pisana w latach 1953-1956 Archeologia na wyrywki, należąca do cyklu reportaży archeologicznych Jasienicy, stanowi kontynuację Świtu słowiańskiego jutra (1952, 1954), wydanego w latach późniejszych jako Słowiański rodowód.

Część pierwsza nosząca tytuł "Podglebie" to wnikliwe rozważania na temat genezy i rozwoju narodowości i narodu, granic i kierunków działania politycznego Polski piastowskiej, zarysowanie procesu, który doprowadził do utworzenia się nad Odrą, Wisłą i Wartą jednolitego, choć zróżnicowanego wewnętrznie państwa.

Część druga - "Zmiana kursu" - to prowadzony z pasją dyskurs "na temat tzw. idei jagiellońskiej, która wywróciła środkowoeuropejski bieg rzeczy polskich i nadała im inny kierunek" (Aleksander Gieysztor, "Nowe Książki" 1961).

"Calamitatis regnum", druga część trylogii "Rzeczpospolita Obojga Narodów" (opublikowana w 1967 roku), opowiada o burzliwych latach 1648-1696, znanych z kart powieści Sienkiewicza. Zakończone abdykacją panowanie syna Zygmunta III Wazy, Jana II Kazimierza (1648-1668), który zmagał się z wojną z Kozakami (powstanie Chmielnickiego), z Rosją i Szwecją (tzw. potop, 1655-1660), przyniosło wyniszczenie kraju, chaos w życiu politycznym, rozpanoszenie sobiepaństwa i anarchii, utratę terytoriów i osłabienie znaczenia Rzeczypospolitej.

Część pierwsza trylogii "Rzeczpospolita Obojga Narodów" (opublikowana w 1967 roku) obejmuje niespełna 80 lat naszych dziejów, w tym pełną dramatyzmu historię kolejnych elekcji.

"Dzieje agonii", część trzecia trylogii "Rzeczpospolita Obojga Narodów" (opublikowana w 1972 roku), opisuje dramatyczne dla naszej historii lata 1696-1795, nasilający się proces upadku państwa prowadzący do tragicznego końca. Sprzyjało temu burzliwe panowanie Augusta II zwanego Mocnym (1697-1706, 1709-1733) i jego syna Augusta III (1733-1763) z saskiej dynastii Wettinów, przeplecione krótkotrwałymi epizodami rządów Stanisława Leszczyńskiego (1704-1709 i 1733-1736).

Piastowskie orły – 10 opowiadań z czasów Piastów to pierwsza pozycja z serii „Zdarzyło się w Polsce”. W pięciu tomach współcześni autorzy książek dla dzieci i młodzieży, pasjonaci historii, ukazali węzłowe punkty polskich dziejów, widziane oczami zwyczajnych ludzi: wojów, kupców i kmieci – naszych przodków.

Rok 1018. Dla państwa piastowskiego i dla jego władcy to czas brzemienny w skutki. To rok sukcesów wieńczących długotrwałą walkę Bolesława Chrobrego o zdobycie dominującej pozycji w Europie Środkowo-Wschodniej i o międzynarodowe uznanie statusu gracza o formacie niemal kontynentalnym. Syn Mieszka rządził bowiem z rozmachem, jakiego nie miał nikt przed nim – ani nikt po nim.

Autor książki, dotarłszy do szeregu nowych źródeł polskich i zagranicznych oraz patrząc w nowym, krytycznym świetle na źródła już wcześniej znane i przywoływane, skupia się na próbie rekonstrukcji szczegółowego przebiegu tej wciąż w niedostatecznym stopniu upamiętnionej i zbyt mało powszechnie znanej bitwy, przybliżając nam skład i liczebność obu walczących armii, okoliczności ich spotkania oraz wreszcie samą konfrontację i odniesione w jej ramach straty.