Historia świata do końca XIX wieku

Zbiór artykułów wybitnego badacza epoki średniowiecza, przygotowany przez Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

W roku 1212, według niemieckich kronikarzy z XIII wieku, miała miejsce krucjata dziecięca. Nie była to żadna wyprawa wojenna ciężkozbrojnych rycerzy, ale wyprawa‑pielgrzymka dzieci, która wyszła z Francji, Nadrenii i Niderlandów. Czy to była wyprawa dzieci, czy tylko biedoty, zdziesiątkowana w czasie wędrówki przez głód i choroby, dokładnie nie wiadomo. 

Autor analizuje politykę najważniejszych aktorów nadbałtyckiej rozgrywki - Duńczyków, Szwedów, Niemców, Rosjan, Polaków - ukazuje czynniki, za sprawą których w różnych okresach jedne państwa osiągały w niej przewagę, a inne ponosiły porażki, a nawet przestawały odgrywać znaczącą rolę. Kreśląc fascynującą panoramę zmiennych europejskich sojuszy, przedstawia także wpływ na te zmagania Anglii, Holandii, Francji, Austrii i Hiszpanii. Opisując rywalizację potęg, nie zapomina o uwikłanych w nią losach mniejszych plemion a później narodów.

Z jego znakomitej analizy wyłania się bardzo złożony, ale spójny obraz zmagań, których skutki dla polityki europejskiej były niekiedy kluczowe: jedne państwa wynosząc na szczyty, inne spychając na margines. Kwestia bałtycka była bowiem znacznie bardziej istotna dla Europy, niż obecnie skłonni jesteśmy przeważnie sądzić.

Ten znakomity przewodnik po średniowiecznych finansach opowiada zarazem o losach ludzi związanych z tą dziedziną, o mennicach, kopalniach kruszcu, lichwie, pierwszych bankach i handlu dalekomorskim, co stanowi walor sam w sobie tej książki, nawet jeśli wynik badania okazuje się negatywny: nie ma w średniowieczu myśli ekonomicznej, a gospodarka – z braku globalnych rynków – występuje jeszcze w formie prekapitalistycznej.

Książka Jerzego Besali, w której erudycja historyka spotyka się z pasją psychologa i badacza natury ludzkiej, jest pierwszą w Polsce całościową próbą spojrzenia na historię poprzez pryzmat uczuć. Niniejszy tom obejmuje najstarsze i pozaeuropejskie cywilizacje.

O średniowiecznych krucjatach napisano wiele książek, w których aż roi się od jawnych i celowych kłamstw, mniej lub bardziej świadomych przeinaczeń oraz uprzedzeń, kompletnie nie oddających ducha idei krucjatowej. Wielotomowe publikacje specjalistów okazują się niewystarczająco pojemne, by obejmować rzeczywistość w sposób całościowy, przez co zostawiają miejsce ideologicznie zaangażowanym twórcom kultury na zapełnienia luk własnymi wyobrażeniami.

Książka, którą oddajemy do rąk czytelników, ma przyczynić się do odrzucenia usankcjonowanych polityczną poprawnością krucjatowych paradygmatów. Stanowi ona swoisty zbiór wątpliwości, z jakimi autor mierzył się niemalże od początku zainteresowania problematyką wypraw krzyżowych. Czy krucjaty rzeczywiście zaczęły się od wyprawy na Jerozolimę? Czy krzyżowcy faktycznie dokonali niesławnej rzezi? Czy Saladyn okazał miłosierdzie pokonanym łacinnikom?

O czym jest niniejsza książka skoro udział Polski w krucjatach był co najwyżej symboliczny. Faktycznie: rycerstwo Korony niewiele wniosło w obronę Półwyspu Iberyjskiego czy Królestwa Jerozolimskiego. Czy na tej podstawie można jednak stwierdzić, że Polacy byli niechętni wobec idei wypraw krzyżowych lub nawet przejawiali wobec niej swego rodzaju wrogość? Czy słowa księcia Leszka Białego, który w niezwykle cwany sposób miał „wykręcić się” od udziału w wyprawach krzyżowych, argumentując to tym, że w Ziemi Świętej nie ma przecież piwa „i żyć przeto tam nie można” były rzeczywistym powodem? A może były jeszcze inne, bardziej praktyczne powody?

Teodor Jeske-Choiński kreśli niezwykle żywe i barwne portrety wybranych ludzi odrodzenia na tle epoki w której żyli. Książka nie tylko dla miłośników historii i Italii, ale dla każdego, kto ceni sobie świetny styl i intrygujące, często zaskakujące koleje losów tych najbardziej znanych, jak i tych zapomnianych ludzi. 

Zapomniana praca wielkiego polskiego historiozofa napisana w 1901 roku i opublikowana jako cykl artykułów w "Przeglądzie Powszechnym" za sprawą Wydawnictwa Prohibita ukazuje się po raz pierwszy w formie książki.

Profesor Feliks Koneczny w swoim wspaniałym, dociekliwym ale zarazem przystępnym i wciągającym stylu, prezentuje panoramę historyczną XVI-wiecznej Szwecji, zaś szczególnie sytuację religijną. Na podstawie Archiwum Watykańskiego oraz innych materiałów źródłowych dochodzi do odmiennych wniosków, niż powszechnie przyjęte.

Św. bp Pelczar w zwarty i logiczny sposób przedstawia genezę rewolucji francuskiej prezentując ją - zgodnie z rzeczywistością - jako krwawy przewrót, godzący we wszelkie przejawy życia ludzkiego, począwszy od religii, obyczajowości, stosunków społecznych aż do urządzeń struktury władzy w państwie i w świecie.

Michał Boym (1612-1659) -  jezuita, misjonarz, jeden z pionierów europejskiej nauki o Chinach.  Postać nietuzinkowa, zasługująca na pomniki i miejsce w podręcznikach. Skierowany do Chin, by szerzyć wiarę, nad pracę ewangelizacyjną przedkładał jednak poznawanie świata. Przyczynił się do upowszechnienia wiedzy o tym kraju w Europie.