Historia państw i narodów

Książka, która tak obszernie przedstawia historyczne kulisy potęgi i upadku III Rzeszy, stawia pytania o dużym znaczeniu moralnym i cywilizacyjnym: Jak to możliwe, że nowoczesne i kulturalne społeczeństwo w sercu Europy ogarnęło zbiorowe szaleństwo? Dlaczego odrzucono człowieczeństwo? Dlaczego Europa nie rozliczyła sprawiedliwie nazistowskich zbrodni? Dlaczego wciąż lekceważy płynące z przeszłości ostrzeżenia? I jakie konsekwencje może mieć fakt, że w istocie popełnione zbrodnie pozostały bez kary…?

Pierwsze polskie wydanie głośnej książki Arthura Moellera van den Brucka Das dritte Reich (1923), będącej jednym z najważniejszych manifestów tzw. rewolucji konserwatywnej w Niemczech. To ostra krytyka liberalizmu, komunizmu i ładu politycznego Europy, jaki został zaprojektowany przez zwycięzców I wojny światowej. To również historiozoficzna, dokonana na szerokim tle prądów kulturowych Europy analiza dziejów Niemiec i próba wskazania innej dla nich drogi niż ta obrana w Republice Weimarskiej – ale i innej niż ta, na którą wkroczyły one w latach 30. XX w.

W tej książce próbuję powiedzieć jak do tego doszło. Próbuję pokazać w jaki sposób zbrodnie na jednym narodzie, na Żydach, nagle stały się jedynym symbolem uniwersalnego mordu. Dlaczego współczesny Kościół pogodził się z rolą, jaką narzuciła mu religia Holocaustu: praktycznie uznał swoją winę za doprowadzenie do zbrodni, i ogłosił, że będzie zwalczał antysemityzm.

Cóż, czasy, kiedy Polacy mogli żyć w naiwnym przekonaniu, że są postrzegani jako współofiary wojny dawno się skończyły. Sakralizacja Holocaustu sprawiła, że dokonał się nowy podział ról.

Walezjusze rządzili Francją przez 250 lat. Gdy w 1328 roku tron objął Filip VI, Francja nie zaliczała się do europejskich potęg, a znaczna jej część znajdowała się pod panowaniem Anglików. Zwycięstwo w wojnie stuletniej, opanowanie Bretanii oraz Burgundii sprawiały, że za czasów Franciszka I Francja stała się mocarstwem zdolnym rywalizować z imperium Karola V o wpływy we Włoszech.

Książka obejmuje dzieje Rosji od jej prapoczątków aż do schyłku XX stulecia. Autor koncentruje się wyłącznie na systemie specyficznego, zbrodniczego kształtowania i sprawowania władzy. Pragnie wykazać, że system komunistyczny był logicznym następstwem represyjnej polityki książąt i carów nie tylko wobec poddanych, ale i najbliższych.

Publikacja ta jest zarazem swoistym kalendarium, w którym niezwykle skrupulatnie zapisano historię oporu tradycji wobec rewolucji, wierności Bogu zderzonej z wiarołomstwem nawet wobec człowieka. Czytelnika Polskiego zainteresuje niewątpliwie i pobudzi do refleksji kwestia pewnej odmienności losów dwóch - nie tak dawno jeszcze - arcy-katolickich narodów Europy: hiszpańskiego, któremu też poświęcona jest ta książka, i polskiego. Wydaje się, że narracja autora pozwala zrozumieć polskiemu czytelnikowi, dlaczego dla karlistów, tradycjonalistów hiszpańskich tak ważny był król, podczas gdy w tradycyjnej Polsce raczej prawo do uczestniczenia w jego elekcji; dlaczego dla Hiszpanów wiara katolicka i wierność jej była i jest zasadniczym powodem usprawiedliwiającym oddanie życia, a dlaczego w przypadku niegdysiejszych Polaków wiara była mniej istotna niż wolność Ojczyzny; dlaczego wreszcie obie te nacje zarówno ceniły sobie i były gotowe oddać życie w obronie realnych wolności i swobód broniąc ich przede wszystkim przed uroszczeniami własnej władzy - króla z urodzenia lub z wyboru.

Kreml. Historia podbijania świata to odważna i mocna opowieść o mocarstwowych dążeniach Rosji.

Autor prześwietla kilkaset lat historii, obfitujących w nieustanne zażarte wojny i podboje, dzięki którym niewielkie księstwo moskiewskie rozrosło się do imperium obejmującego znaczną część Europy i Azji. Często oddaje głos uczestnikom wydarzeń, które ukształtowały współczesnych Rosjan. Ekspansyjna polityka Rosji była widoczna gołym okiem w XX wieku, choć często realizowana przez inne kraje podczas zimnej wojny. Dziś, korzystając z potężnych rezerw energetycznych i zasobów surowców naturalnych, Rosja Putina ponownie pręży muskuły. 

W 1916 roku miał trzydzieści cztery lata. Gdy przekazywał urząd prezydenta swojemu następcy, Erskinowi Childersowi, był rok 1973, a on sam miał lat dziewięćdziesiąt jeden i był niewidomy. Nie znajdziemy chyba w XX-wiecznej Europie drugiego polityka, któremu by było dane tak długo oddziaływać na losy swojej ojczyzny i którego rola w kształtowaniu życia politycznego ojczyzny nie kończy się wraz z jego odejściem. Warto, żeby polscy czytelnicy poznali tego wybitnego męża stanu.

Prezydent Irlandii, Eamon de Valera to jeden z bardziej zapomnianych polityków katolickich XX wieku. Książka Pawła Toboły-Pertkiewicza wypełnia tę lukę znakomicie.

Prof. dr hab. Grzegorz Kucharczyk

Niniejsze wydanie skrócone nie posiada całkiem tzw. aparatu naukowego; to pozostawione jest wydaniu obszerniejszemu, w którym utrzymaną będzie nadal metoda ta sama jak w tomie I. Kto ciekaw szczegółów, wywodów, dowodów, kto lubi zadawać pytanie: dlaczego? i żąda na nie odpowiedzi uzasadnionych, sięgnie do wydania głównego, a odczytanie niniejszego tomu zechce zapewne uważać za lekturę wstępną.

prof. Feliks Koneczny

Nacjonalizm ukraiński stworzył osobliwą religię, pseudo-chrześcijaństwo, przewrotną mistyfikację chrześcijaństwa, swoistą szatańską jego wersję, w której naród jest ważniejszy od Boga. I dał temu narodowi prawo zdobywać sobie miejsce pod słońcem wszelkimi środkami, za każdą cenę, nawet w razie potrzeby eliminując inne nacje. Przedstawione w tej książce słowa błogosławionego ukraińskiego biskupa ze Stanisławowa, męczennika z czasów stalinowskiego terroru, są przestrogą dla nas wszystkich. 

Otwarte pozostaje także pytanie o rolę Hitlera w historii. Jedni głoszą, że ponosi on wyłączną winę za to, co się stało, że to on, dzięki swoim wyjątkowym, wprost demonicznym zdolnościom, uwiódł Niemców i prowadząc ich do wielkości, przywiódł do zguby. Inni uznają, iż był tylko elementem pewnej gospodarczo-społecznej struktury...

Wciągnięcie Polski do koalicji nie wystarczy Brytyjczykom, którzy będą działać na rzecz pozyskania Rosji. Ta pozostanie początkowo na uboczu konfliktu, korzystając być może z okazji do zagarnięcia państw bałtyckich. Stany Zjednoczone wejdą do wojny w jej trzecim lub czwartym roku. Dla Polski konflikt będzie ciężki, przyjdzie okupacja niemiecka i sowiecka, a na koniec kosztem wyczerpanego państwa wynagrodzony zostanie właściwy zwycięzca - Związek Sowiecki, któremu Zachód odda polskie Kresy. Studnicki przewidywał nawet, że generał Sikorski, za swą profrancuską postawę, dzięki protekcji Paryża zostanie w czasie wojny naczelnym wodzem. 

Tych przestróg i przewidywań nikt nie miał już jednak okazji przeczytać. Cały nakład ostatniej książki Studnickiego został bowiem skonfiskowany 21 czerwca 1939 roku. 

Jan Sadkiewicz