Ośrodek Myśli Politycznej

W dziejach Polski niewiele było równie interesujących i kontrowersyjnych projektów politycznych, jak Rada Nieustająca. Nieliczni zwolennicy uznawali ją za cenny wysiłek reformatorski, zmierzający do tego, by Rzeczpospolita wreszcie otrzymała stały rząd. Krytycy uważali jedynie za kolejny krok na drodze podporządkowywania Polski sąsiednim mocarstwom, zwłaszcza Rosji. Przez dziesięciolecia spierano się o jej praktyczne znaczenie i czy można ją stawiać na równi z innymi europejskimi rządami epoki. Dziś o Radzie Nieustającej mówi się wszakże już niewiele – pozostaje ona w głębokim cieniu Sejmu Czteroletniego. Lekceważenie tej instytucji jest jednak błędem: zwłaszcza nieznajomość jej genezy uniemożliwia należyte zrozumienie ostatnich dekad I RP. Książka prof. Władysława Konopczyńskiego, jedna z najważniejszych jego prac, pozwala nadrobić te zaległości. Jest zarazem pasjonującą ponadczasową opowieścią o polskiej polityce, której współczesne oblicze – mimo zupełnie innych ram instytucjonalnych – ma zaskakująco wiele wspólnego z jej obrazem z czasów upadku państwa i prób jego ratowania.

"Dwoma nadrzędnymi tematami w badaniach i artykułach Petera były: po pierwsze, zmiana systemu partyjnego […], a – po drugie – z czasem w coraz większym stopniu to, co zidentyfikował jako cechę towarzyszącą współczesnej demokracji, czyli jej „wydrążenie”, wynikające z wzajemnego oddalania się od siebie partii i
obywateli. […] Poza zwyczajnym pragnieniem zrozumienia mechanizmów działania polityki, Peterem kierowała głęboka troska o przyszłość demokracji w Europie.
Dla niego demokracja we współczesnym świecie oznaczała rządy partii (party government)."

Wznowienie po ponad dwudziestu latach książki, będącej charakterystyką wczesnej twórczości Ernsta Jüngera, uzupełnionej o kilka dodatkowych tekstów poświęconych temu słynnemu pisarzowi, autorstwa jego czołowego badacza i tłumacza.

Tom zawierający analizy faszyzmu i komunizmu autorstwa związanego z Uniwersytetem Jagiellońskim historyka doktryn politycznych i prawnych, prawnika i konstytucjonalisty (żyjącego w latach 1925-1983), wśród nich wydaną w 1983 r. w drugim obiegu głośną pracę O granicach reformowalności systemu komunistycznego, zawierającą analizę wydarzeń 1981 r., studia relacji władza-społeczeństwo w systemie komunistycznym, genezy i skutków komunistycznego antydemokratyzmu oraz związku ideologii z polityką, a także porównanie komunizmu i faszyzmu.

„Jeśli pragniemy zrozumieć współczesną zachodnią myśl polityczną, zmuszeni jesteśmy sięgać do refleksji siedemnasto- i osiemnastowiecznej, w której zakorzenione są nasze kategorie i koncepcje. Dzięki Maciejowi Zakrzewskiemu otrzymujemy monografię prezentującą istotną część tej refleksji, prowadzonej przez Bolingbroke’a w pierwszej połowie XVIII stulecia, a znajdowanej pomiędzy tendencją konserwatywną (zwykle datowaną później) i liberalną. Autor pierwszej polskiej pracy poświęconej refleksji angielskiego torysa rzetelnie mierzy się z ujęciami dominującymi w literaturze światowej, ukazując tę refleksję nie tylko w planie myśli politycznej, ale też w jej założeniach filozoficznych, dając interesujący przegląd wciąż aktualnych kategorii i koncepcji”.

prof. dr hab. Bogdan Szlachta

Inspirowane myślą Adolfa Bocheńskiego studia współczesnych politologów, historyków i publicystów poświęcone polskiej myśli geopolitycznej i konserwatyzmowi – ich założeniom ideowym i kluczowym dylematom w XX wieku.

„Zasadniczy błąd wielu programów politycznych polega na myleniu perspektywy: program celów maksymalnych traktowany jest jako program celów bieżących. Uważamy, że ten błąd był bodaj główną przyczyną przegranej „Solidności” w grudniu 1981 roku. W szczególnie trudnej sytuacji, w jakiej znajduje się sprawa polska, tego błędu perspektywy popełniać nie wolno.

Parlamentaryzm angielski uchodzi za jedno z największych osiągnięć myśli i praktyki politycznej w Europie. Władysław Konopczyński przedstawia jego burzliwe dzieje, konfrontując stereotypowe opinie na jego temat z faktami, które niekoniecznie odpowiadają wyobrażeniom o tym, jak Anglicy rozwijali swe instytucje polityczne.

Monografia Piotra Bajdy jest bardzo interesującą lekturą z dwóch powodów: proponuje konceptualizację roli małego państwa w relacjach międzynarodowych i korzystając z tych teoretycznych narządzi dokonuje analizy polityki zagranicznej Republiki Słowackiej od jej powstania w 1993 roku.

Opowieści o Gdańsku, Gdyni i kluczowych aktorach politycznych dwóch minionych dekad są fascynujące. Przybliżają one zrozumienie zjawiska, jakim jest władza lokalna. Poprzez jednostkową opowieść ukazują cały splot uwarunkowań i ograniczeń spotykających kogoś, kto chciałby zarządzać sprawami lokalnymi w mieście liczącym pomiędzy ćwierć a pół miliona mieszkańców.

Analiza związków literatury i polityki po 1989 roku, dokonana przez naukowców z czołowych polskich ośrodków akademickich i instytucji badawczych. Ukazują oni wątki polityczne w twórczości Zbigniewa Herberta, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Czesława Miłosza, Marka Nowakowskiego, Jarosława Marka Rymkiewicza, Bronisława Wildsteina i Rafała Ziemkiewicza.

Wybór pism pisarza politycznego, uczestnika powstania listopadowego, współpracownika konserwatywnego „Czasu”, autora prób pogodzenia idei socjalistycznych z doktryną Kościoła katolickiego. W tomie po raz pierwszy w języku polskim są przedstawione jego wydane po francusku broszury o zasadzie suwerenności, reprezentacji politycznej i organizacji społeczeństwa politycznego, a także artykuły m.in. o narodowości, arystokracji, równości i wolności, protekcji i wolnym handlu.