Joanna Wieliczka-Szarek

Żołnierze antykomunistycznego powstania - z ryngrafami z Matką Bożą na piersiach i ortami w koronie na wojskowych czapkach, po wojnie walczyli z nowym sowieckim okupantem. Nie zgadzali się na zniewolenie Polski i pozostali do końca wierni Niepodległej Rzeczypospolitej. W ostatecznie przegranej walce odnieśli wiele zwycięstw. Potrafili skutecznie ochraniać Polaków przed samowolą komunistycznej władzy.

Z tego „wszystkiego, co Polskę stanowi" zostało wybranych kilkadziesiąt postaci, świadków naszych dziejów, tworzących łańcuch pokoleń, począwszy od Mieszka I do czasów współczesnych. Wśród nich są ci, którzy tworzyli fundamenty naszej tożsamości, ci, którzy w różnych czasach bronili wolności i walczyli o niepodległość Polski, ci, którzy rozwijali kulturę: naukę, język i sztukę, ci, którzy swoją pracą budowali gospodarczą pomyślność naszej ziemi, a także ci, którzy ofiarowali Ojczyźnie swoje cierpienie i przeszli przez życie dobrze czyniąc. Dzieje Polski od zarania jej państwowości są związane z dziejami Kościoła. Tę chrześcijańską tożsamość ukazują biografie bohaterów książki. Wartości, które przyjęli i którym służyli są tym, „co Polskę stanowi".

Książka, która tak obszernie przedstawia historyczne kulisy potęgi i upadku III Rzeszy, stawia pytania o dużym znaczeniu moralnym i cywilizacyjnym: Jak to możliwe, że nowoczesne i kulturalne społeczeństwo w sercu Europy ogarnęło zbiorowe szaleństwo? Dlaczego odrzucono człowieczeństwo? Dlaczego Europa nie rozliczyła sprawiedliwie nazistowskich zbrodni? Dlaczego wciąż lekceważy płynące z przeszłości ostrzeżenia? I jakie konsekwencje może mieć fakt, że w istocie popełnione zbrodnie pozostały bez kary…?

Bohaterem książki jest prymas August Hlond (1881-1948), urodzony na Śląsku, w katolickiej, wielodzietnej rodzinie o tradycjach patriotycznych, salezjanin, doktor teologii, pierwszy ordynariusz diecezji katowickiej, następnie biskup gnieźnieński i Prymas Polski.

Bohaterom znakomitej książki Joanny Wieliczki Szarkowej jest Zygmunt Szendzielarz ps. „Łupaszka” major kawalerii Wojska Polskiego i Armii Krajowej. Dowódca 5. Wileńskiej Brygady AK. Był kresowym ułanem. Służbę żołnierską uważał za najpiękniejszą w życiu. Chciał widzieć Polskę wolną i czystą jak łza. Po wkroczeniu Armii Czerwonej podjął walkę z sowieckim okupantem stając się jednym z najsłynniejszych dowódców polskiego podziemia antykomunistycznego. Nigdy nie przegrał żadnej bitwy! Po aresztowaniu umieszczono go w ubeckiej katowni na ul. Koszykowej w Warszawie. Wywołany na wykonanie wyroku, „poszedł sprężystym krokiem starego kawalerzysty z podniesioną głową” i pożegnaniem: „Z Bogiem, panowie". Pośmiertnie awansowany na stopień podpułkownika.

Książka wprowadza nas w rzeczywistość Powstania – począwszy od przygotowań i nastrojów przed jego wybuchem.

Autorka opisuje pierwsze zwycięskie walki Powstańców, najważniejsze boje z wojskami okupanta, kreśli sylwetki bohaterów Powstania. Zwraca uwagę na zmieniające się nastroje żołnierzy prowadzących nierówną, samotną walkę z wrogiem przy braku pomocy ze strony aliantów. Przedstawia dramat mieszkańców Warszawy skazanych wraz ze swym miastem na całkowita zagładę. Choć miasto legło w gruzach, a Powstańcy ulegli przytłaczającej sile nieprzyjaciela, pozostali niezłomnymi bohaterami, gotowymi poświecić dla Ojczyzny to, co najdroższe.

Żołnierze Niepodległości – żołnierze najwspanialszego, bo uwieńczonego największym zwycięstwem powstania, mieli być skazani na zapomnienie. Mieli być wymazani z pamięci, bo sama niepodległość, a także przypomnienie tej siły woli, siły charakteru, która pokolenie Oleandrów w walce o wolność wykazało – to wszystko przeszkadzało władzy, która chciała Polski znijaczonej, biernej, poddanej.

Książka przedstawia sylwetkę Prymasa Tysiąclecia, począwszy od jego dzieciństwa i młodości, przez rodzące się powołanie i pierwsze lata kapłaństwa, aż po służbę Kościołowi i Ojczyźnie w najtrudniejszym okresie jej komunistycznego zniewolenia. Publikację wzbogacają liczne zdjęcia, relacje świadków, a także fragmenty nauczania oraz kalendarium życia Prymasa Tysiąclecia. Dołączony do książki film dokumentalny Telewizji Polskiej w reżyserii Pawła Woldana przedstawia sylwetkę Prymasa.

Na początku lipca 1944 roku Polacy w składzie II Korpusu Kanadyjskiego wylądowali w Normandii. Miesiąc później rozpoczęła się bitwa pod Falaise – jedno z najwspanialszych zwycięstw polskich żołnierzy w II wojnie światowej, o którym opowiada ta książka, przedstawiając również wojenne losy generała Stanisława Maczka oraz historię formowania i szlak bojowy 1 Dywizji Pancernej, polskiej „Czarnej Kawalerii”.

Porywająca opowieść o jednym z najsłynniejszych wyklętych-niezłomnych, legendarnym dowódcy „Kedywu”, człowieku, którego Niemcy bali się jak ognia – generale Auguście Emilu Fieldorfie „Nilu”.

Legiony Polskie to pierwsza polska formacja wojskowa w XX wieku. Dzięki bohaterskiej walce na frontach I wojny światowej przyczyniły się do odzyskania przez Polskę niepodległości po 123 latach zaborów. Początek Legionom Polskim dała I Kompania Kadrowa utworzona w sierpniu 1914 r. z inicjatywy Józefa Piłsudskiego.

18 maja 1944 roku, po niezwykle ciężkich walkach, oddziały II Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa zdobyły klasztor na Monte Cassino, strategicznym wzgórzu we Włoszech, bronionym potężnym systemem umocnień i przez doborowe jednostki niemieckie.