Ludwig von Mises - Planowany chaos

Chociaż kapitalizm jest systemem gospodarczym współczesnej cywilizacji zachodniej, programy wszystkich państw zachodnich kierują się całkowicie antykapitalistycznymi ideami. Celem tych interwencjonistycznych programów nie jest zachowanie kapitalizmu, ale zastąpienie go gospodarką mieszaną. Zakłada się, że owa gospodarka mieszana nie jest ani kapitalizmem, ani socjalizmem. Opisuje się ją jako tzw. trzecią drogę, system tak samo odległy od kapitalizmu, jak i od socjalizmu. Twierdzi się, że znajduje się ona w połowie drogi między socjalizmem i kapitalizmem, zachowując zalety obu i unikając wad właściwych każdemu z nich. Z tego działania państwa powstaje planowany chaos, który niszczy prawidłowe funkcjonowanie każdej gospodarki.

Gdyby historia mogła coś udowodnić i czegoś nas nauczyć, byłaby to lekcja, że prywatna własność środków produkcji jest koniecznym warunkiem cywilizacji i materialnego dobrobytu. Wszystkie dotychczasowe cywilizacje opierały się na własności prywatnej. Jedynie kraje przestrzegające zasady własności prywatnej wzniosły się ponad ubóstwo i stworzyły naukę, sztukę i literaturę.

Fragment książki

Książka, pomimo tego, że została napisana już ponad 70 lat temu, nic nie straciła na aktualności. Mises bowiem omawia w niej charakterystyczne i powtarzalne procesy społeczne. Wiele z tych prawidłowości potwierdziła później historia. Tak jak Newton odkrył Prawo Powszechnego Ciążenia, tak Mises w bardzo przystępny sposób tłumaczy Prawo Powszechnego Ciążenia… ku Socjalizmowi. Polega ono na tym, że większość z nas, nie mając podstawowej wiedzy z zakresu ekonomii chce socjalizmu i zgadza się na państwowe zarządzanie oparte o przymus, interwencjonizm i własność państwową. „Kupujemy” tę ideę i ją akceptujemy, socjalizm jednak zawsze prowadzi do zapaści gospodarczej i upadku cywilizacyjnego.

Ludwig von Mises (1881 -1973) to jeden z najwybitniejszych ekonomistów XX wieku, czołowy przedstawiciel austriackiej szkoły ekonomicznej, wykładowca wielu prestiżowych uniwersytetów, autor licznych, książek i publikacji, jeden z założycieli Mont Pelerin Society. W Polsce ukazały się m.in. Ludzkie działanie, Socjalizm, Interwencjonizm, Liberalizm w tradycji klasycznej, Teoria pieniądza i kredytu, Planowany chaos oraz Biurokracja.