Roman Dmowski – Duch Europy

Zagadnienie rządu jest broszurą napisaną przez Romana Dmowskiego i wydaną w Warszawie w 1927 roku. Dmowski nakreślił w niej upadek moralności krajów zachodnich w odwołaniu do haseł rewolucji francuskiej, których nie udało się w pierwotnym zamierzeniu osiągnąć (“Zbankrutowała zasada praw jednostki, tak pojęta, jak ją pojęła rewolucja francuska”).

Jest rok 1926. W formie zebranych w jedną broszurę tekstów wychodzi Kwestia robotnicza wczoraj i dziś Romana Dmowskiego. Jest to wynik silnych potrzeb społeczeństwa na podjęcie sprawy gospodarczych kryzysów. W Rzeczypospolitej nie cichną dysputy na temat spadku walut, ogromnego bezrobocia na Zachodzie, bankructw i zastoju na rynku zagranicznym. Ludzie są niespokojni. Pamięć po I wojnie światowej jest świeża i zamiast spokoju społeczeństwo polskie jest zmuszone oglądać kryzys powojenny. Ten kryzys nie będzie chwilowy, możliwy do przetrzymania. Jest to masowa likwidacja miejsc pracy, upadający przemysł i liczne bankructwa. Te zmiany powodują, że trzeba się przyjrzeć polskiemu robotnikowi.

Biografia jednego z najwybitniejszych polskich polityków XX wieku

W odrodzonej Polsce przegrał rywalizację o władzę z Józefem Piłsudskim, co sprawia, że dzisiaj w pamięci zbiorowej zajmuje mniej miejsca. Jest to jednak miejsce szczególne, podzielone bez reszty między obozy zwalczających się zawzięcie wielbicieli oraz namiętnych krytyków Dmowskiego. Biografia autorstwa profesora Krzysztofa Kawalca odpowiada na pytanie, kim był człowiek, który potrafił budzić tak silne i trwałe emocje.

Myśli nowoczesnego Polaka są arcydziełem polskiej myśli politycznej. To najważniejsze z dzieł politycznych Dmowskiego, oprócz pogłębionej oceny sytuacji politycznej Polski oraz charakteru narodowego Polaków, zawiera podstawową wykładnię zasad, jakimi powinien kierować się ruch narodowy i cały naród w dążeniu do odzyskania i zachowania państwowej suwerenności i tożsamości narodowej. 

Roman Dmowski w tym dziele przedstawił pogłębioną i wnikliwą analizę sytuacji gospodarczej i politycznej Polski po uzyskaniu niepodległości, która ukazana została na tle kryzysu gospodarki światowej lat trzydziestych oraz przedstawił stosunki polsko-rosyjskie i polsko-niemieckie w tym okresie. Bardzo interesująco została ukazana kwestia ukraińska oraz problemy Ukrainy w polityce niemieckiej i rosyjskiej w kontekście polityki światowej oraz ówczesnej sytuacji w Polsce. Również z dużym znawstwem tematu zaprezentowana została kwestia żydowska w Polsce oraz w szerszym kontekście sytuacji międzynarodowej.