Stanisław Falkowski – Gladiator Prawdy. Norwid – poeta naszych czasów

Od stu pięćdziesięciu lat wmawiają nam, że Norwid jest poetą nie do pojęcia. Ta książka ma przekonać, że to nieprawda. I że pisał o nas.

Półtora wieku temu opisał narodziny epoki, w której, osaczeni zgiełkiem niezliczonych głosów i obrazów, żyjemy ułamkami cudzych egzystencji i nowin zza siedmiu mórz – przez ułamki chwil, póki nie ustąpią nowszym.

Norwid pisze historię. Nie są to jednak dzieje bitew, traktatów i konstytucji, ale hałasu i ciszy, pośpiechu i skupienia, przyjaźni i obcości, chaosu i ładu myśli; ukryte dzieje zmagań wiary, nadziei i miłości ze zwątpieniem, rozpaczą i obojętnością. „Pana Norwida – utrzymywał – nikt nie widział w złym humorze”. Można mu wierzyć. Ojczyzna jego nie była – jak sam stwierdzał – z tego świata (Moja ojczyzna). I jego dobry humor też nie był z tego świata. Był procentem od wiary, która go zawsze chroniła przed rozpaczą.

Ciekawe: wśród wszystkich dotkliwych katastrof własnego życia, nakreśliwszy przejmujące obrazy moralnych katastrof ludzkości, nigdzie, w żadnym liście, wierszu, w żadnej noweli nie napisał, że nie chce żyć, ani że w ogóle nie warto żyć.

Stanisław Falkowski ur. 1953, literaturoznawca, nauczyciel; autor książek poświęconych interpretacjom wciąż nie dość znanej literackiej klasyki, m.in.: Lekcje literatury (1998); Żyrafa, czyli po co i jak czytać poetów współczesnych (wspólnie z Pawłem Stępniem, 2000); 23 tajemnice «Pana Tadeusza», czyli Centrum polszczyzny (2000); Siły większe niż chaos. (Tajemnice «Przedwiośnia» Stefana Żeromskiego) (2002); Rządcy dusz. Od Mickiewicza do Herberta. Przewodnik po arcydziełach (2005); Ciężkie norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej (wspólnie z Pawłem Stępniem, 2009).