Historyczne

Tematem pierwszej części cyklu Pawła Jasienicy jest Polska za panowania Dynastii Piastów. Ta barwna i wnikliwa rozprawa, to przede wszystkim „swobodne literackie opowiadanie”, które postrzega się jako fascynującą gawędę o państwie wielu narodów, wiar i kultur.

Narodził się Knut. Trzecie dziecko Świętosławy, jedyne, które w chwili przyjścia na świat okrzyknięto "synem królowej”. Coraz więcej graczy przestawia piony tej historii. Bolesław w sekrecie przed siostrą swata Tyrę z Tryggvasonem, jarl Sigvald, powtarzając: "jomswikingowie nie wtrącają się w sprawy królów”, sam zaczyna w nich mieszać.

„Śpij, mężny” w Katyniu, Charkowie i Miednoje to relacja z prac ekshumacyjnych prowadzonych w latach 1991,1994–1996 w miejscach masowych mordów, dokonanych przez Sowietów na polskich oficerach – Autor był tych prac obserwatorem i uczestnikiem – oraz z wyprawy w 1997 r. do Kotłasu śladami stryja Stanisława (1898–1944) – ofiary stalinowskiego reżimu, któremu niniejszą książkę zadedykował.

Książka Ojców naszych obyczajem przybliża młodemu czytelnikowi kulturę narodową wywodzącą się ze wsi, szlacheckich dworów i miast dawnej Polski. Książka ukazuje wartość kultury ludowej, snuje opowieści o barwnym świecie wiejskich zagród i nieistniejących już szlacheckich zaścianków.

Lata 30. XIX wieku. Kluczem do panowania nad Azją jest Afganistan, o który Wielka Brytania rywalizuje z Rosją. W Wielką Grę, nazywaną przez Rosjan Turniejem Cieni wplątane są losy Polaków: Jana Witkiewicza - młodzieńca ułaskawionego z wyroku śmierci i zesłanego na Syberię, Adama Gurowskiego - ucznia Hegla i przyjaciela Heinego, arcyzdrajcy sprawy polskiej, a także Rufina Piotrowskiego - prostego żołnierza i najsłynniejszego uciekiniera z syberyjskiej katorgi. W śniegach Syberii, na gorących piaskach afgańskich pustyń i wybrzeżach Morza Czarnego trwa Wielka Gra. Bohaterowie rzucają cienie, ktoś jednak pociąga za sznurki marionetek.

Fascynująca opowieść o Polsce. O ludzkich losach, przeznaczeniu, zdradach i niezłomności.

Świętosława od dziecka była harda. Od najmłodszych lat, wraz z bratem Bolesławem Chrobrym, uczyła się niuansów politycznej gry. Miała stać się pionkiem w układzie sojuszy swego ojca, księcia Mieszka. Jej ambicje sięgały znacznie dalej. Chciała zostać królową.

Halderd. Potężna niczym król. Tajemnicza i nieprzenikniona jak magiczne znaki ryte w kamieniu i kości. Wyniosła w swojej samotności i cierpieniu. 

Walcząc z Sowietami i Niemcami, dawali dowody, że państwo polskie trwa - karze przestępców, likwiduje zdrajców, chroni ludność i przygotowuje kadry dla niepodległego kraju. Byli solą tej ziemi, wyrośli w polskich lasach - liczyli tylko na siebie. Nie mieli broni ani z Londynu, ani z Moskwy. Ich jedynym orężem była odwaga.

Saga Sigrun to tętniąca energią życia wytrawna i porywająca narracja, wysmakowany wizerunek psychologiczny postaci, niezwykła uroda detalu. Opisowość jednak nie nuży, wręcz odwrotnie - wciąga wyobraźnię czytelnika, włada jego czasem i nie pozwala zapomnieć o sobie.

Samotnie, bez pieniędzy, ale za to z niezłomnym charakterem i wielką determinacją, dzięki którym udaje mu się przebyć trasę wzdłuż całej Afryki z północy na południe, a następnie inną drogą – z południa na północ wyrusza Kazimierz Nowak , autor niniejszej opowieści.

Pisana w latach 1963-1964 książka przedstawia postać Anny Jagiellonki (1523–1596) na tle dziejów XVI-wiecznej Rzeczypospolitej za panowania dwóch ostatnich Jagiellonów. Anna, córka Zygmunta I Starego i Bony, wychowana na renesansowym dworze, zdominowana przez silną osobowość matki, ponad dwie trzecie swego długiego żywota spędziła na uboczu historii, będąc świadkiem intryg, walk o reformę państwa i Kościoła, sporów o władzę.

Czy warcholstwo i skłonność do anarchii to część polskiego charakteru narodowego? W wydanym pośmiertnie zbiorze esejów Paweł Jasienica polemizuje z tym stereotypem, podtrzymywanym między innymi przez powieści Sienkiewicza.