Instytut Pamięci Narodowej

Album przedstawiający życie i dokonania generała Józefa Dowbora-Muśnickiego (1867–1937), twórcy Legionu Polskiego w czasie I wojny światowej, a potem dowódcy Powstania Wielkopolskiego.

Album Życie i śmierć dla Polski to dzieje trwających kilka lat walk Uderzeniowych Batalionów Kadrowych, oddziałów partyzanckich sformowanych przez Konfederację Narodu, konspiracyjną organizację wywodzącą się z przedwojennego radykalnego ruchu narodowego, scaloną w 1943 r. Konfederacja Narodu, dostrzegając zagrożenie komunistyczne nadciągające ze wschodu, już w 1942 r postulowała uruchomienie partyzantki polskiej na Kresach Wschodnich w celu wypierania z nich wrogiej partyzantki sowieckiej. „Bronią zdobytą na Niemcach przepędzimy precz bolszewików” – głosiło jedno z haseł konfederackich.

Antek Srebrny dokonał rzeczy niemożliwej. Nie tylko uciekł z obozu w komunistycznej Rosji, ale po wielu tygodniach wyczerpującego marszu dotarł do skrawka wolnej Polski znajdującego się. w Syrii. Tak, to najprawdziwsza prawda - Antek trafił do obozu organizowanej tam Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich.

Dla wszystkich wiernych czytelników mamy dobrą wiadomość - nie żegnamy się jeszcze z bohaterami przygód Antka Srebrnego.

Do pełnego obrazu ich wojennych losów brakuje co najmniej dwóch opowieści. Cóż bowiem byłaby to za historia bez poznania losów Janki Wydry – prawdziwego Antka w spódnicy (chociaż akurat w spódnicy prawie nikt jej nigdy nie widział). Aby prześledzić drogę, która ostatecznie zawiodła ją w szeregi II Korpusu Polskich Sił Zbrojnych pod Monte Cassino, musimy cofnąć się do prapoczątków serii, czyli obrony Grodna. Stamtąd już tylko krok, by skoczyć na targi mińskie.

Zainteresowanie Czechosłowacji położonym u ujścia Odry Szczecinem, sięgające czasów dwudziestolecia międzywojennego, pozostało aktualne także po zakończeniu II wojny światowej.

Książka w istotny sposób wzbogaca stan wiedzy o walkach w dolinie Dunajca w pierwszych dniach września 1939 r. Na szczególną uwagę zasługują rozbudowane aneksy, które bardzo ułatwiają zwiedzanie terenów walk i cmentarzy wojennych, pozwalają także na zapoznanie się w jednym miejscu z interesującym materiałem źródłowym.

Grupy Oporu, zorganizowane w 1982 r. przez Teodora Klincewicza, przed 1980 r. współpracownika Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR" i drukarza „Robotnika", a po Sierpniu jednego z założycieli i przywódców Niezależnego Zrzeszenia Studentów, skupiały głównie młodzież. Różniły się od większości struktur podziemia tym, że planowały i przeprowadzały akcje spektakularne, budzące echo i komentarze, stwarzające wrażenie wielkiej siły i możliwości podziemia.

„Doliniacy" – jedno z największych zgrupowań Armii Krajowej walczące z Sowietami i Niemcami na krańcach północno-wschodnich II Rzeczypospolitej – w Puszczy Nalibockiej. Ich dowódcą był porucznik cichociemny Adolf Pilch „Dolina"". Po rozpoczęciu akcji „Burza"", w obawie przed likwidacją przez Armię Czerwoną i NKWD, zgrupowanie to zostało zwolnione przez dowództwo AK z udziału w operacji „Ostra Brama"".

Biografia kpt. Romualda Adama Rajsa „Burego”, dzięki szerokiej kwerendzie źródeł i rzetelnej analizie archiwaliów przeprowadzonej przez autora, prezentuje nowe fakty, które są niezwykle istotne m.in. dla odtworzenia przebiegu pacyfikacji pięciu wsi białoruskich, przeprowadzonej przez plutony 3. Wileńskiej Brygady NZW.

Na prezentowany tom składa się 18 tekstów opisujących różne aspekty wydarzeń na Górnym Śląsku w roku 1919. Oprócz artykułów przeglądowych, próbujących dokonać syntezy sytuacji politycznej, społecznej i gospodarczej w regionie zamieszczono też studia przypadku, ukazujące wydarzenia w perspektywie lokalnej oraz w odniesieniu do wybranych problemów (szkolnictwo, sprawy kościelne, funkcjonowanie granicy i in.).

W latach „karnawału »Solidarności«” – od schyłku lata 1980 r. do 13 grudnia 1981 r. – w Tarnowskich Górach działały silne i liczne struktury Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. To w jednym z tarnogórskich zakładów przemysłowych  („Fazos”) 21 sierpnia 1980 r. wybuchł pierwszy w województwie katowickim duży strajk, którego uczestnicy solidaryzowali się z postulatami politycznymi podniesionymi podczas strajku w Stoczni Gdańskiej.

Wielu dowborczyków nie pogodziło się z kapitulacją i nie złożyło broni w maju 1918 r. Żołnierze zamierzali kontynuować walkę o wolną Polskę, gdyż wierzyli w ostateczne zwycięstwo. To oni zainicjowali tworzenie niemal wszystkich – mniejszych i większych – polskich oddziałów wojskowych w różnych częściach Rosji: od Ukrainy po Syberię i od Morza Białego po Kaukaz.