Myśl wolnościowa

Jest to jedna z najciekawszych książek zajmujących się omówieniem zasad i konsekwencji istnienia państwa opiekuńczego, czyli tego, co w języku codziennym nazywamy socjalem, albo państwem socjalnym.

Autorem kilku tekstów, a zarazem całego wyboru, jest Tom G. Palmer, na co dzień wiceprezes Instytutu Katona z Waszyngtonu. Palmer wybrał kilka esejów napisanych przez siebie, oraz kilku wybitnych współczesnych ekonomistów wolnorynkowych, próbujących odbrązowić mitologię towarzyszącą państwu opiekuńczemu i ukazać prawdziwe oblicze tej szarlatanerii. Książka zawiera empiryczne i teoretyczne argumenty przeciwko absurdalnej koncepcji państwa opartego na manipulacji władzy i marnotrawstwie wysiłku obywateli.

Żyjemy w dziwnych i niepewnych czasach, które z pewnością przyniosą jedno: przyszłość inną od tej, jaką wyobrażaliśmy sobie dotychczas. Przesunięcie opinii publicznej, praktyki środowisk lewicowych, zwiększanie kontroli państwowej, wojna kulturowa – to zmartwienia, które leżą na sercu każdego prawicowca. W tym Grzegorza Brauna, który nie omieszkał wyraziście przedstawić swojego stanowiska na najważniejsze obecnie tematy społeczno-kulturowo-polityczne.

Monografia o myśli społeczno-politycznej czołowej postaci opozycyjnych środowisk liberalnych i konserwatywnych lat 70-tych i 80-tych. Autor ukazuje jej fundamenty i źródła inspiracji. Prezentuje metodę badawczą Mirosława Dzielskiego, formułowaną przez niego koncepcję wolności, jego rozważania o znaczeniu, funkcjach i celach religii oraz roli Kościoła katolickiego i katolickiej nauce społecznej.

To tak naprawdę nie jest książka Leszka Balcerowicza, mimo iż jego twarz widnieje na okładce. To jest wybór tekstów klasyków wolnościowych, od Adama Smitha, przez Bastiata, aż po Vernona Smitha czy Janusza Korwin-Mikkego. Szkoda, że autor wyboru odkrył wolność tak późno. Zdecydowanie zbyt późno. Gdyby odkrył ją w czasie, gdy był ministrem finansów, wówczas może obniżałby zamiast podwyższać podatki i uwalniał zamiast reglamentując kolejne dziedziny gospodarcze.

 Dwie najważniejsze książki Tocqueville`a O demokracji w Ameryce oraz właśnie Dawne rządy a rewolucja uznawane są za kamienie milowe w politologii i socjologii polityki.

W Dawnych rządach... stawia autor tezę, iż dawny porządek został podważony już na długo przed samą rewolucją, a ta jest w gruncie rzeczy ostatnim (często krwawym) aktem agonii dawnego systemu. Dodatkowo uwypukla fakt, iż w gruncie rzeczy zmiany, które w wyniku rewolucji zachodzą zaszły już faktycznie znacznie wcześniej, struktura społeczna zmieniała się od wielu lat. Rewolucja zaś wybucha nie w momencie najgorszego kryzysu ancien regime ale w momencie, gdy sytuacja zaczyna się poprawiać, tyle że poprawia się wolniej niż oczekuje tego społeczeństwo. 

Dlaczego demokracja nie działa tak, jak tego od niej oczekiwano? Dlaczego wyborcy głosują na programy polityczne niewątpliwie szkodliwe dla gospodarki? Dlaczego dobrowolnie poświęcają wzrost ogólnego standardu życia na rzecz wątpliwych, a czasem ewidentnie złudnych korzyści?

To pierwsza tak obszerna (384 strony) i tak bogato ilustrowana (270 zdjęć i ilustracji) biografia Janusza Korwin-Mikkego. Książka Korwin. Ojciec polskich wolnościowców jest rozszerzoną wersją książki Prezes Cezarego Zawalskiego, która została poprawiona i uzupełniona ostatnimi dwoma dekadami życia bohatera, informacjami z dokumentów IPN, kroniką rodzinną i innymi źródłami.

Dużo mówi się w polityce o budowaniu tak zwanego państwa dobrobytu, tudzież państwa opiekuńczego. Czy na pewno warto iść w tę stronę?

Mamy co do tego poważne i uzasadnione wątpliwości. Budowanie państwa dobrobytu prowadzi bowiem obywateli do zrzucania odpowiedzialności za własny dobrobyt na instytucję państwa, zamiast brania tej odpowiedzialności na siebie. Z historycznej perspektywy dobrobyt społeczny jest tym wyższy, im większa odpowiedzialność jednostki za własne życie.

Ludzie to istoty społeczne. Ich unikalnym mechanizmem przetrwania jest zdolność do współpracy. Najbardziej fundamentalną relacją na rynku jest współpraca, a nie konkurencja. Podstawowa relacja rynkowa to relacja handlowa – wymienianie się dobrami lub usługami na wzajemnie uzgodnionych warunkach.

Wybór pism myśliciela uważanego za jednego z polskich prekursorów liberalizmu gospodarczego, porównywanego niekiedy w tym względzie do Adama Smitha, zajmującego się również szeroko ujętą problematyką polityczną i społeczną, piszącego także o historii Polski. Tom zawiera najważniejsze prace Skarbka z każdego z tych głównych nurtów jego twórczości intelektualnej, mającej duży wpływ na naszą myśl w XIX wieku.

Napisana w 1895 roku książka stała się w pewnym sensie prorocza, wkrótce masy doszły do władzy to tłum doprowadził w znacznej mierze do władzy Lenina, Mussolliniego czy Hitlera. Jest oczywiście Le Bon elitarystą, tłum charakteryzuje najczęściej jako impulsywny, zmienny, drażliwy, podatny na sugestie, przesadny w emocjach, nietolerancyjny.

Ekonomista szkoły austriackiej, profesor Uniwersytetu Nevada w Las Vegas, Hans Hermann Hoppe jest anarchokapitalistą. I właśnie jego książka Demokracja – bóg, który zawiódł przedstawia alternatywne społeczeństwo pozbawione władzy państwowej, w którym wszystkie sprawy są regulowane wyłącznie poprzez, nieskrępowany żadnymi regulacjami wolny rynek.