Wspomnienia - XX-lecie międzywojenne

Niniejsza książka to barwne wspomnienia, których autorami są dwaj członkowie rodu Potockich: Franciszek (1877–1949) i Konstanty (1910–1988), ojciec i syn, bogato ilustrowane fotografiami z rodzinnego archiwum i własnoręcznymi rysunkami ostatniego ordynata teplickiego.

Stefan Mayer to oficer dyplomowany Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych w latach 1940–1945, człowiek wyjątkowej miary, o nieprzeciętnych predyspozycjach i cechach charakteru. Cieszył się zasłużonym autorytetem, zarówno wśród współpracowników, jak też przeciwników. Swoje życie związał z walką o restytucję państwa i służbą Rzeczypospolitej w szeregach kilku formacji zbrojnych, tworzących później odrodzone Wojsko Polskie. Wraz z upływem czasu stał się wybitnym oficerem wywiadu.

Hipolit Milewski był kresowym ziemianinem, francuskim prawnikiem, wykształconym w Paryżu, działaczem społecznym w Wilnie, publicystą zwalczającym piórem wszystko co w jego mniemaniu wrogie było polskiemu stanowi posiadania na wschodzie. Był człowiekiem niezwykłej energii, szalenie dynamicznym, posłował do Dumy rosyjskiej, polemizował z Dmowskim na temat jego koncepcji narodu i z wielką niechęcią odnosił się do socjalistów. Pozbawiony majątku na Kresach osiadł w Poznaniu, gdzie odnalazł się znakomicie. Tam też znajduje się jego grób.

Wspomnienia generała Jakuba Bohusza-Szyszki, doświadczonego żołnierza, weterana wojny rosyjsko-tureckiej 1878-1879, wojny rosyjsko-japońskiej 1904-1905, I wojny światowej 1914-1918 i wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920, oficera formujących się po rewolucji lutowej 1917 roku tzw. Korpusów Wschodnich.  Miały one stać się Armią Polską, walczącą w bloku państw ententy przeciwko państwom centralnym, przede wszystkim przeciwko Niemcom.

Wspomnienia działacza gospodarczego, publicysty i polityka konserwatywnego, syna Michała Bobrzyńskiego. Przedstawiają one mechanizmy i kulisy życia gospodarczego i politycznego II RP. To opowieść o ambitnych zamierzeniach, wielkich planach, ale również o intrygach i personalnych rozgrywkach. 

Gawędy o czasach i ludziach to zbiór wspomnień autora, w których opisał on dzieje rodzinnej Kowieńszczyzny i współczesne sobie wydarzenia na przestrzeni stulecia. Skromny tytuł nie oddaje w pełni wartości tej książki obejmującej kilkadziesiąt wspomnień-biogramów różnych osób, które autor miał okazję poznać w swoim długim i bogatym życiu. Dziesiątki sag szlacheckich, setki postaci, tysiące szczegółów, umiejscowionych w konkretnych okresach i sceneriach.

Leon Wasilewski – socjalista, pierwszy minister spraw zagranicznych odrodzonej Polski, należał bez wątpienia do ważnych postaci historii Polski ostatniej dekady XIX i pierwszych dziesięcioleci XX w. 

Maria z Czetwertyńskich Adamowa hr. Tarnowska jako żona dyplomaty towarzyszyła mężowi w podróżach zagranicznych i spotkaniach z władcami państw i osobistościami świata polityki początków XX wieku, a jakiś czas później jako polska negocjatorka uczestniczyła w rozmowach kapitulacyjnych Powstania Warszawskiego.

Pierwsza naukowa i nie szukająca sensacji biografia, która porządkuje naszą wiedzę o Pięknej Pani, czyli o pierwszej żonie Józefa Piłsudskiego. Książka, w której to wreszcie ona stoi w centrum narracji, i która weryfikuje poprawność krążących dziś na jej temat informacji, czasem w efekcie obalając narosłe mity, podważając legendy i wyjaśniając kontrowersje. 

Opisując osobiste przejścia i przeżycia na polsko-rosyjskiej wojnie nie mam i nie miałem bynajmniej zamiaru stworzyć jakiejś rzeczy ściśle wojskowej ani tym bardziej nadać mej pracy charakteru historycznego. [...] Są to wspomnienia przeciętnego, szarego żołnierza piechoty, dla którego wojna była nie polem popisów lub droga do zaszczytów, lecz twarda, pełna znojów i trudów służba.

Narocz, Dryświaty, Miadzioł  – ludzie mówią, że jeśli ktoś wpatruje się w fale tych jezior zbyt długo, ten w końcu niczego dobrego się nie dopatrzy, a łatwo może stracić rozum, a może i więcej… Nieraz mówili starzy rybacy, że na kogo ryby rzucą raz czar rybi, ten zawsze do wody należy i tylko na wodzie może się czuć szczęśliwy. Wszystko milczy w tej krainie: ludzie, zwierzęta, ziemia, las – bo to Litwa. Litwa zamknięta w sobie, zazdrosna, uparta wobec przybysza, zawsze tajemnicza i zawsze mroczna… A jednocześnie przyciąga do siebie, kusi, wabi pięknem przyrody i niezapomnianej przygody...

Zawarte w tym tomie szkice i artykuły, dotąd  rozproszone w  publikacjach zbiorowych lub w prasie emigracyjnej, są oparte przeważnie na nieznanej korespondencji Jόzefa Wittlina oraz  innych materiałach archiwalnych, poruszają zatem mniej eksponowane obszary jego życia.