Ośrodek Myśli Politycznej

Jedna z najważniejszych dwudziestowiecznych książek o ideach politycznych i polityce. Kanon myśli konserwatywnej.

O duchu i naturze rewolucji – wybór pism Edmunda Burke’a (1729-1797), jednego z najwybitniejszych myślicieli w dziejach Europy, uchodzącego za „ojca” współczesnego konserwatyzmu. Zawiera publikowane po raz pierwszy w polskim tłumaczeniu teksty, w których przedstawił on swoje fundamentalne rozważania o angielskiej konstytucji i gospodarce, prawach kolonistów północnoamerykańskich i irlandzkich katolików, rewolucji francuskiej i polityce europejskiej. Znalazł się wśród nich także list Burke’a – wielkiego admiratora Konstytucji 3 maja – do króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego. Prace te niezmiennie stanowią ideowy fundament i punkt odniesienia dla kolejnych pokoleń konserwatystów i klasycznych liberałów.

W pierwszym w Polsce wyborze pism politycznych Chateaubrianda znalazły się teksty, które wywoływały ferment we francuskiej polityce i odegrały ważną rolę w rozwoju myśli konserwatywnej. Wiele jego opinii wciąż może inspirować.

Tom ukazujący najważniejsze książki i artykuły czołowego myśliciela politycznego II RP, wybitnego teoretyka zagadnień konstytucyjnych, cenionego publicystę ideowo-politycznego, rozwijającego refleksję konserwatywną w ramach obozu sanacyjnego, praktyka uzasadniającego w tekstach swe posunięcia w roli ministra sprawiedliwości i marszałka Sejmu.

W naszej świadomości historycznej obraz stosunków polsko-szwedzkich zdominowany jest przez słynny „potop” lat 1655-1660. Patrzymy na nie głównie oczyma bohaterów klasycznej powieści Henryka Sienkiewicza. Tymczasem w kolejnych dekadach, aż do upadku Rzeczypospolitej, relacje polsko-szwedzkie były równie istotne i interesujące.

Imperializm państwowy to wybór pism Adolfa Bocheńskiego z pierwszych lat jego twórczości, gdy formułował idee i koncepcje, którym pozostał wierny przez całe życie. Ich znajomość pozwala w pełni zrozumieć stanowisko zajmowane przez niego w późniejszych artykułach z „Buntu Młodych”, czy w słynnej książce Między Niemcami a Rosją. Są one ważne jednak nie tylko z tego powodu. Teksty Bocheńskiego z drugiej połowy lat 20-tych i początku 30-tych dotyczą bowiem największych wówczas dylematów polityki polskiej: jakości funkcjonowania ustroju II RP i jej elit politycznych, zagrożeń wynikających z geopolitycznego położenia Polski, skutków dokonujących się w niej wtedy przemian społecznych i kulturowych.

Słynne dzieło czołowego niemieckiego myśliciela konserwatywnego okresu Republiki Weimarskiej, intelektualnego przywódcy opozycji na początku rządów Hitlera, zamordowanego w czasie nocy długich noży.

Wybór pism słynnego mistrza myśli konserwatywnej, jednego z najbardziej kontrowersyjnych i inspirujących myślicieli przełomu XVIII i XIX wieku. W tomie znajdują się jego klasyczne dzieła o suwerenności, konstytucjach politycznych i stanie Francji w dobie rewolucji (Essai sur le principe générateur des constitutions politiques, Considérations sur la France i Étude sur la souveraineté). To ponadczasowe traktaty o konsekwencjach wprowadzania w życie błędnych i fałszywych zasad ideowych.

Nowe wydanie arcydzieła polskiej refleksji o geopolityce i polityce zagranicznej, klasycznej lekcji realizmu politycznego i analizy stosunków międzynarodowych. W tomie znalazły się też artykuły, które Adolf Bocheński opublikował w okresie od ukazania się tego dzieła do wybuchu II wojny światowej. Pokazują one reakcję autora na dynamicznie zmieniającą się sytuację międzynarodową i próbę jej interpretacji w duchu uprzednich założeń.

Pierwszy polski wybór pism czołowego myśliciela politycznego końca XVIII i pierwszej połowy XIX wieku, klasyka myśli konserwatywnej i kontrrewolucyjnej, prekursora francuskiej socjologii, autora inspirujących rozważań o władzy, społeczeństwie, rewolucji i stanie Europy w burzliwej epoce zmian, których był przenikliwym krytykiem i interpretatorem.

W dziejach Polski niewiele było równie interesujących i kontrowersyjnych projektów politycznych, jak Rada Nieustająca. Nieliczni zwolennicy uznawali ją za cenny wysiłek reformatorski, zmierzający do tego, by Rzeczpospolita wreszcie otrzymała stały rząd. Krytycy uważali jedynie za kolejny krok na drodze podporządkowywania Polski sąsiednim mocarstwom, zwłaszcza Rosji. Przez dziesięciolecia spierano się o jej praktyczne znaczenie i czy można ją stawiać na równi z innymi europejskimi rządami epoki. Dziś o Radzie Nieustającej mówi się wszakże już niewiele – pozostaje ona w głębokim cieniu Sejmu Czteroletniego. Lekceważenie tej instytucji jest jednak błędem: zwłaszcza nieznajomość jej genezy uniemożliwia należyte zrozumienie ostatnich dekad I RP. Książka prof. Władysława Konopczyńskiego, jedna z najważniejszych jego prac, pozwala nadrobić te zaległości. Jest zarazem pasjonującą ponadczasową opowieścią o polskiej polityce, której współczesne oblicze – mimo zupełnie innych ram instytucjonalnych – ma zaskakująco wiele wspólnego z jej obrazem z czasów upadku państwa i prób jego ratowania.

Książka Emile’a Josepha Dillona (1854-1933) – cenionego dziennikarza i publicysty politycznego – ukazuje przebieg, kulisy i skutki paryskiej konferencji pokojowej w 1919 r. To wielowymiarowa analiza idei, motywacji i działań uczestników obrad – tych, którzy rościli sobie prawo, by wówczas rozdawać karty i tych, o których losie chciały decydować zwycięskie mocarstwa.