Żołnierze wyklęci

Gdy pisałem te wspomnienia Kongo nazy­wało się Zair (a w 1997 roku przywrócono krajowi dawną nazwę). Jak wiadomo, dyktatura Mobutu była „dale­ka od wzorów demokracji”. Ale olbrzymie złoża uranu, kobaltu, miedzi i diamentów nie służą czerwonemu. W jakimś tam maleńkim stopniu jest w tym i moja zasługa. Choćby całą moją działalność sprowadzić do kłucia szpilką. „Milion ukłuć szpilką i słonia zabi­je” – powiedział Mao. Niech więc każdy chwyta za szpilkę!

Rafał Gan-Ganowicz

Kondotierzy to lektura młodości. Kiedy wiele lat później Rafał został kolegą, poczytywałem to sobie za zaszczyt. Zbliżyły tatarskie korzenie, namiętność do dobrej whisky i umiejętność posługiwania się bronią. Rafał był kolorowym ptakiem, bohaterem żywcem wyjętym z powieści Sergiusza Piaseckiego, na dodatek potrafił świetnie pisać i jeszcze lepiej opowiadać. Kiedy o nim myślę – mimowolnie – staję na baczność. Gan-Ganowicz, zawadiaka i polski bohater.

Witold Gadowski

Relacja video z wieczoru poświęconemu Rafałowi Gan-Ganowiczowi.

Żołnierze antykomunistycznego powstania - z ryngrafami z Matką Bożą na piersiach i ortami w koronie na wojskowych czapkach, po wojnie walczyli z nowym sowieckim okupantem. Nie zgadzali się na zniewolenie Polski i pozostali do końca wierni Niepodległej Rzeczypospolitej. W ostatecznie przegranej walce odnieśli wiele zwycięstw. Potrafili skutecznie ochraniać Polaków przed samowolą komunistycznej władzy.

„Wieczorem 7 marca 1949 r. po majora „Zaporę” - cichociemnego Hieronima Dekutowskiego, kawalera krzyża Virtuti Militari, przeszli do mokotowskiej celi czerwoni oprawcy. Miał 35 lat, 5 miesięcy i 11 dni. Wyglądał jak starzec. Siwe włosy, wybite zęby, połamane ręce, nos i żebra. Zerwane paznokcie. - My nigdy nie poddamy się! - krzyknął, przekazując przez współwięźniów swe ostatnie przesłanie”.

Ideą, która przyświecała powstaniu niniejszej książki, była przede wszystkim chęć oddania hołdu tym, którym ten hołd się należy: bohaterom, którzy w chwilach tak tragicznych jak nastanie okupacji komunistycznej nie załamali się, a dzielnie stawiali opór Armii Czerwonej i rodzimym poplecznikom sierpa i młota, dając światu najpiękniejszy obraz patriotyzmu ze wszystkich, jakie ten kiedykolwiek widział. Zdecydowałem się na zredagowanie tej książki jeszcze z dwóch powodów: po pierwsze jako odpowiedź na mnogość oszczerstw i kłamstw kierowanych w stronę Żołnierzy Wyklętych przez środowiska lewackie, anarchistyczne i liberalne; po drugie natomiast dlatego, iż z przerażeniem odkryłem, jak trudno dziś dotrzeć do informacji na temat bohaterów z tamtych lat. Cenzura i przekłamania w szkołach to tylko wierzchołek góry lodowej. Stwierdziłem, że zebranie życiorysów żołnierzy podziemia antykomunistycznego w jednej publikacji jest niezbędne dla celów edukacyjnych i badawczych.

„Raport rtm. Witolda Pileckiego to jeden z najważniejszych dokumentów II wojny światowej pisany krwią jednego z największych bohaterów tego konfliktu. Autor dyscyplinuje swoje emocje aby odmalować przerażający obraz straszliwego okrucieństwa niemieckich narodowych socjalistów i ich akcji eksterminacyjnej wobec żydów i chrześcijan, a w tym i polskich patriotów. Pilecki jako pierwszy opisał w taki sposób piekło Auschwitz. Wymowa Raportu jest ponadczasowa, a wymiar uniwersalny. Każdy myślący, czujący i wierzący człowiek  powinien się z nim zapoznać.”

Marek Jan Chodakiewicz

„Cherezińska pokazuje trudne ludzkie wybory, nie zawsze dobrowolne, i głębokie dylematy. Jedną z takich postaw prezentuje Jakub, PPS-owiec, żołnierz AL, który widzi, że Polska, która przychodzi wraz z Armią Czerwoną, nie jest tą, o którą walczył i o której marzył. Współpracuje nieraz z »ideologicznym wrogiem«, a prywatnie dobrym znajomym, dowódcą oddziału NSZ, Żbikiem. Innym przykładem jest epizod z berlingowskimi skoczkami przeszkolonymi przez Sowietów.

Książka Tomasza Łysiaka, znanego publicysty historycznego, Medalion na pancerzu, to doskonała lekcja historii Polski i patriotyzmu w jednym. W kilkudziesięciu esejach autor prowadzi czytelnika szlakiem swoich, a właściwie naszych bohaterów.
Te wspaniałe wizje polskiej przeszłości, nie tylko bronią naszej pamięci przed „naprostowaniem”. Są tutaj wpisane w najważniejsze pytania dotyczące nie tylko historycznych, ale naszych, dzisiejszych wyborów.

Tu, między okładkami tej książki, mamy okazję zbliżyć się do Polski.
Prof. Andrzej Nowak

Książka powstała w oparciu o teksty źródłowe z Instytutu Pamięci Narodowej, Studium Polski Podziemnej, Muzeum Auschwitz Birkenau, a także o prywatną korespondencję i rozmowy z rodziną rtm. Pileckiego. Autorka zebrała wiele nieznanych do tej pory faktów i cytatów. Między innymi dotarła do największego sekretu rtm. Pileckiego, który już w 1938 r. uzyskał stopień kapitana. Skromność, pokora oraz dyskrecja sprawiły, że na wojnę w 1939 r. wyruszył jako podporucznik.
Dodatkiem do książki są niepublikowane do tej pory teksty np. Wstęp do Raportów z Auschwitz, który rtm. Pilecki napisał w 1946 roku.

Hubal to powieść o majorze Henryku Dobrzańskim, który po kampanii wrześniowej w 1939 roku nie złożył broni. To dzięki niemu II Rzeczpospolita trwała trochę dłużej - do 30 kwietnia 1940 roku, do śmierci dowódcy Oddziału Wydzielonego pod Anielinem.

To pierwsza fabularna opowieść o majorze Hubalu. Autor swą opowieść zbudował wyłącznie na faktach, pamiętnikach i najnowszych opracowaniach docierając do wielu nieznanych wcześniej dokumentów.
Major Henryk Dobrzański Hubal był ostatnim żołnierzem Rzeczypospolitej, który w mundurze chciał przetrwać do przyjścia odsieczy z Zachodu.

Bohaterom znakomitej książki Joanny Wieliczki Szarkowej jest Zygmunt Szendzielarz ps. „Łupaszka” major kawalerii Wojska Polskiego i Armii Krajowej. Dowódca 5. Wileńskiej Brygady AK. Był kresowym ułanem. Służbę żołnierską uważał za najpiękniejszą w życiu. Chciał widzieć Polskę wolną i czystą jak łza. Po wkroczeniu Armii Czerwonej podjął walkę z sowieckim okupantem stając się jednym z najsłynniejszych dowódców polskiego podziemia antykomunistycznego. Nigdy nie przegrał żadnej bitwy! Po aresztowaniu umieszczono go w ubeckiej katowni na ul. Koszykowej w Warszawie. Wywołany na wykonanie wyroku, „poszedł sprężystym krokiem starego kawalerzysty z podniesioną głową” i pożegnaniem: „Z Bogiem, panowie". Pośmiertnie awansowany na stopień podpułkownika.

Wiesław Ignacy Renke (1912–1944) należał do czołowych działaczy Obozu Narodowo-Radykalnego a podczas okupacji niemieckiej – głęboko zakonspirowanej (była to konspiracja w konspiracji) Organizacji Polskiej. Jak wielu innych działaczy i przedstawicieli tej formacji, miał „niepolskie” pochodzenie, co całkowicie przeczy tezie, że było to hermetyczne środowisko wyznawców idei „Polska dla Polaków”. Dziś nie jest on znany szerzej, pojawiają się o nim zaledwie wzmianki i niewielkie przyczynki. Ale z racji rozmachu intelektualnego i sprawności organizacyjnej zasłużył niewątpliwie na wiele więcej.
Lukę tę zapełnia – w postaci bardzo rzetelnej biografii politycznej – praca młodego historyka Roberta Rudnickiego. Może ona być przykładem, jak bardzo cierpliwość, skrupulatność i uczciwość badawcza prowadzi do celu – napisania biografii prawdziwej, wyjaśniającej zawiłości okresu II RP, wojny i okupacji.
Wiesław Renke zginął/zaginął w 1944 r. podczas Powstania Warszawskiego, lub wkrótce po jego zakończeniu. Niewiele po sobie pozostawił, tym bardziej chwała Autorowi za to, co zrobił dla upamiętnienia tej niezwykłej przecież postaci, przedstawiciela Pokolenia Polski Niepodległej.

Leszek Żebrowski