Rotmistrz Pilecki - raporty z Auschwitz

Wstrząsające historie więźniów, którzy przeżyli obóz w Auschwitz, „gdzie człowiek człowiekowi czynił coś takiego, co w żadnym języku świata nie zostało zdefiniowane”… Co pozwalało przetrwać im tę hekatombę? Na to pytanie próbuje odpowiedzieć ta niezwykła książka…

Obszerny leksykon biograficzny wydany z okazji 80. rocznicy przywiezienia pierwszego transportu polskich więźniów politycznych z Tarnowa do KL Auschwitz w czerwcu 1940 roku oraz 78. rocznicy rozpoczęcia rozstrzeliwań więźniów policyjnych Polaków pod Ścianą Śmierci w lipcu 1942 roku. Autorzy A. Cyra (wieloletni pracownik naukowy Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu) i J. Klistała (znany historyk regionalista) przypomnieli sylwetki około 2000 więźniów gestapo w Katowicach (tylu zidentyfikowano spośród 3000 ofiar) przywiezionych do KL Auschwitz, tam sądzonych i zamordowanych.

Książka powstała w oparciu o teksty źródłowe z Instytutu Pamięci Narodowej, Studium Polski Podziemnej, Muzeum Auschwitz Birkenau, a także o prywatną korespondencję i rozmowy z rodziną rtm. Pileckiego. Autorka zebrała wiele nieznanych do tej pory faktów i cytatów. Między innymi dotarła do największego sekretu rtm. Pileckiego, który już w 1938 r. uzyskał stopień kapitana. Skromność, pokora oraz dyskrecja sprawiły, że na wojnę w 1939 r. wyruszył jako podporucznik.
Dodatkiem do książki są niepublikowane do tej pory teksty np. Wstęp do Raportów z Auschwitz, który rtm. Pilecki napisał w 1946 roku.

Głęboko przemawia mi do przekonania sylogizm Józefa Szujskiego (1835-1883), który pisał o „fałszywej historii jako mistrzyni fałszywej polityki”. Anegdotycznie akurat ten cytat zawdzięczam człowiekowi, który w swej politycznej praktyce w sposób wręcz idealny zilustrował tezę Szujskiego - Bronisławowi Geremkowi (1932-2008) - a który tak chętnie posługiwał się może nawet lepszą od oryginału parafrazą: „Zła historia jest matką złej polityki”. Czy zasada ta działa także w przypadku niżej podpisanego – to zechce Sz. Czytelnik rozstrzygnąć na podstawie zamieszczonych tu autorskich interpretacji zarówno wydarzeń odległych w czasie, jak i bliskich, a nawet nieco wybiegających w przyszłość politycznych prognoz.