Tomasz z Akwinu - Dzieła wszystkie t.15 - Summa teologii, I, q. 1-26

Książka ks. dr Aleksandra Żychlińskiego jest niezwykle fachowym, a zarazem, proporcjonalnie do wagi tematu, wciąż bardzo przystępnym wprowadzeniem w same pryncypia teologii. Dokładnie, krok po kroku, zostały tu przedstawione jej: istota, przedmiot (zarówno materialny jak i formalny), a także zasady, którymi się kieruje i najważniejsze cechy, którymi się odznacza.

Tom 67 serii Dzieła wszystkie Tomasza z Akwinu zawiera komentarze do aż siedmiu listów św. Pawła, tj.: List do Kolosan, Pierwszy i Drugi List do Tesaloniczan, Pierwszy i Drugi List do Tymoteusza, List do Tytusa oraz List do Filemona.

Poprzez powstające kompletne wydanie dzieł Tomasza z Akwinu w języku polskim polscy czytelnicy, nie tylko teolodzy i filozofowie, ale wszyscy zainteresowani kulturą, otrzymują właśnie bezpośredni dostęp zarówno do myśli Akwinaty, jak również do jego rzetelnej metody dyskursywnego dochodzenia do prawdy. Święty Tomasz uczy intelektualnej uczciwości i odwagi, precyzji myślenia i wytrwałości w dążeniu do prawdy, otwartości na różne – także „nieortodoksyjne” – nurty filozoficzne. Wszystkie te cechy umiejscawiają go wśród najwybitniejszych duchowych i intelektualnych mistrzów naszej kultury, a jego dzieła, należące do europejskiego i światowego kanonu intelektualnego, stanowią ważną inspirację do pogłębionych intelektualnych poszukiwań.

Tom 34 Dzieł wszystkich - Kwestie quodlibetalne (tytuł oryginalny: Quaestiones de quolibet) zawiera szereg dysput prowadzonych przez Akwinatę w różnym czasie. Quodlibet znaczy dosłownie „co się podoba”. Ten średniowieczny gatunek literacki był zapisem prowadzonych na ówczesnych uniwersytetach dyskusji, w których każdy członek społeczności akademickiej mógł zadać „mistrzowi” dowolne pytanie.

Kwestie dyskutowane o mocy Boga (q. 5-10) ukazują się jako 29. tom „Dzieł wszystkich Tomasza z Akwinu”. Teksty powstały najprawdopodobniej w latach 1265-1266 w czasie pobytu autora w Rzymie. Święty Tomasz miał wtedy około 40 lat, był już dojrzałym badaczem i doświadczonym pedagogiem. Forma dzieła wiąże się z jednym z podstawowych sposobów prowadzenia zajęć uniwersyteckich w średniowieczu, jakim była dysputa, a jej wynikiem – tytułowe „kwestie dyskutowane” (quaestiones disputatae).

Summa teologii św. Tomasza z Akwinu (znana też jako Suma teologiczna) to jego najważniejsze i najsłynniejsze dzieło. Pracował nad nim przez siedem ostatnich lat życia. Należy ono do klasyki filozofii i teologii, a jednocześnie jest jednym z najbardziej wpływowych tekstów w kulturze Zachodu.

W tym tomie prezentowane są kwestie, w których św. Tomasz omawia zagadnienie wielości i różnorodności stworzeń (kwestia 47) oraz naturę dobra i zła (kwestie 48–49). Rozważa stworzenia czysto duchowe, tj. aniołów (kwestie 50–64), a następnie cielesne (kwestie 65–74)

List do Hebrajczyków jest jednym z bardziej zagadkowych pism Nowego Testamentu, gdy chodzi o ustalenie jego autorstwa, adresatów czy daty powstania. Św. Tomasz przyjmuje, podobnie jak wielu innych dawnych autorów, że wyszedł on spod pióra św. Pawła.

Na listy Pawłowe Akwinata patrzy zaś jako na pewną całość. Dostrzega w nich nie tylko zbiór pism okolicznościowych napisanych do rozmaitych adresatów, ale przede wszystkim owoc Bożego natchnienia.

Jeśli nie znasz nawet pobieżnie filozofii, nie pamiętasz lub gubisz się w historii średniowiecza, a terminy Akwinata, scholastyk, czy Doktor Anielski, określające św. Tomasza z Akwinu są ci całkowicie obce, to ta książka… jest właśnie dla Ciebie!

Żeby poznać życie i myśl tego wielkiego umysłu, ale jakże skromnego człowieka, nie są potrzebne studia filozoficzne, znajomość epoki średniowiecza, czy nawet łaska wiary. Autor tej książki, znany angielski pisarz G.K. Chesterton, przybliża w charakterystyczny dla siebie sposób współczesnym czytelnikom nie tylko życiorys i dorobek intelektualny bohatera tej pracy, ale kreśli obraz średniowiecznej kultury intelektualnej, która jak żadna inna poddana jest wielu nazbyt uproszczonym przesądom, żeby nie napisać celowym przeinaczeniom. W efekcie każdy, bez względu na wiek, stosunek do wiary czy filozofii, ma szansę na zawarcie znajomości ze św. Tomaszem. Jakie zaś dalsze kroki poczyni z tą znajomością, to już jest każdego czytelnika indywidualna decyzja…

Książka dla tych, którzy potrzebują konkretnych rad: jak żyć w pogmatwanej codzienności współczesnego świata. Tu udziela ich sam święty Tomasz z Akwinu słowami swojej Summy.