Wspomnienia - II wojna światowa

W Pamiętnikach Józef Haller - Błękitny Generał - zawarł opis swego niezwykle burzliwego życia, od patriotycznej i głęboko religijnej atmosfery domu rodzinnego aż po lata spędzone na emigracji. Jest to głos uczestnika doniosłych wydarzeń z historii odradzającego się państwa polskiego i II wojny światowej, dowódcy wielkich polskich formacji wojskowych, dzielnego żołnierza i znanego polityka, pozostającego w cieniu Marszałka. Głos człowieka dziś może nieco zapomnianego, ale jakże dla tej historii znaczącego.

Stanisław Grzesiuk z właściwym sobie humorem, szczerością i bezpośredniością portretuje niemiecką machinę pracy i śmierci. I próbuje opowiedzieć o cenie człowieczeństwa w miejscu, które z niego odzierało.

W maju 1958 roku książka trafiła do księgarń i natychmiast zniknęła z półek. W bibliotekach czekało się w kolejce nawet rok. Czytelnicy pisali do autora z prośbą o interwencję. O książce dyskutowali szeroko byli więźniowie, a Grzesiukowi wytoczono proces o zniesławienie, który zakończył się ugodą.

Po latach tekst porównano z rękopisem i przywrócono wszystkie fragmenty usunięte przez cenzurę i wydawcę przy pierwszej publikacji.
Wydanie zawiera fragmenty najważniejszych recenzji oraz wypowiedzi samego autora o książce.

Książka powstała w oparciu o teksty źródłowe z Instytutu Pamięci Narodowej, Studium Polski Podziemnej, Muzeum Auschwitz Birkenau, a także o prywatną korespondencję i rozmowy z rodziną rtm. Pileckiego. Autorka zebrała wiele nieznanych do tej pory faktów i cytatów. Między innymi dotarła do największego sekretu rtm. Pileckiego, który już w 1938 r. uzyskał stopień kapitana. Skromność, pokora oraz dyskrecja sprawiły, że na wojnę w 1939 r. wyruszył jako podporucznik.
Dodatkiem do książki są niepublikowane do tej pory teksty np. Wstęp do Raportów z Auschwitz, który rtm. Pilecki napisał w 1946 roku.

Książka Anny Mironowicz Od Hajnówki do Pahlavi … przekazuje pamięć ofiar II wojny światowej, opisując losy Polaków – 100 rodzin leśników z Puszczy Białowieskiej – zesłanych na Syberię do pracy w kopalni złota. Relacjonuje heroiczną walkę tej niewielkiej społeczności o zachowanie polskości i kultywowanie war­tości patriotycznych w skrajnie niesprzyjających warunkach zesłania i sowieckich represji.

Bohaterom znakomitej książki Joanny Wieliczki Szarkowej jest Zygmunt Szendzielarz ps. „Łupaszka” major kawalerii Wojska Polskiego i Armii Krajowej. Dowódca 5. Wileńskiej Brygady AK. Był kresowym ułanem. Służbę żołnierską uważał za najpiękniejszą w życiu. Chciał widzieć Polskę wolną i czystą jak łza. Po wkroczeniu Armii Czerwonej podjął walkę z sowieckim okupantem stając się jednym z najsłynniejszych dowódców polskiego podziemia antykomunistycznego. Nigdy nie przegrał żadnej bitwy! Po aresztowaniu umieszczono go w ubeckiej katowni na ul. Koszykowej w Warszawie. Wywołany na wykonanie wyroku, „poszedł sprężystym krokiem starego kawalerzysty z podniesioną głową” i pożegnaniem: „Z Bogiem, panowie". Pośmiertnie awansowany na stopień podpułkownika.

Pamiętnik Zygmunta Gizelli, który na tle wielu wspomnień z okresu wojny i okupacji niemieckiej, wyróżnia się autentyzmem relacji, nie unikającej drastycznych opisów poniewierki zaskoczonych wojną zwykłych obywateli.

Grupa młodych Polaków ze Śląska. Beztroskie lata dorastania brutalnie przerywa wybuch wojny. Autorka kreśli wojenne losy na tle wydarzeń II wojny światowej. Jest bieda i cierpienie, jest wszechobecna śmierć i strach przed nią, ale w tym wszystkim jest również miejsce na miłość, przyjaźń i poświęcenie. Życie wojenne pokazane jest z perspektywy zwykłych ludzi, po części niezaangażowanych bezpośrednio w działalność konspiracyjną, których jedynym marzeniem pozostaje spotkać się ponownie z ukochanym, z rodziną, powrót do domu, a przede wszystkim przeżycie kolejnego dnia...

Lech Jęczmyk, wydawca, tłumacz, publicysta, tym razem przedstawia wspomnienia widza i uczestnika wielkiego widowiska typu „światło i dźwięk”, w jakim uczestniczył od początku drugiej wojny światowej…

Postać - Zapory i dzieje jego oddziałów powinny być znane całemu polskiemu społeczeństwu. Po to, aby poznając zafałszowaną przez pół wieku prawdę o latach 1944 - 1949, poznać mogło korzenie komunistycznej władzy w Polsce i poznać losy tych, dzięki którym, po 45 latach niewoli, ojczyzna nasza uzyskała wolność.

To unikatowe, bezpośrednie wspomnienia Polaków, którzy osobiście doświadczyli na Wołyniu gehenny ze strony trzech wrogów. Niektórzy podjęli z nimi walkę. Niemniej jednak po wygranej ponoć wojnie musieli opuścić swoje domy i na nowo zapuścić brutalnie wyrwane korzenie w nowych granicach Polski. Z trudem znosili swój los i spadające na nich prześladowania ze strony niechętnej im władzy ludowej.

Władysław Kołaciński należy do najbardziej znienawidzonych antykomunistów. Poświęcono Mu wiele publikacji pseudonaukowych i publicystycznych. Do Jego adwersarzy należą nie tylko „utrwalacze władzy ludowej”, lecz również osoby, które w powszechnej opinii znacznie się od nich różnią.

Ogłoszone tu utwory pozwalają lepiej poznać i zrozumieć Skiwskiego, zwłaszcza jego postawę w czasie II wojny. Obraz okupowanej Warszawy, jej martyrologii, ale także codzienności, krytyczne portrety cynicznych lub lekkomyślnych konspiratorów, spekulantów, ex-ziemian handlujących mieniem pożydowskim, bezmyślnych, ale i okrutnych Niemców, wspieranych przez jeszcze bardziej okrutnych Rosjan pozostających na ich służbie, wszystko razem składa się na ciekawy, może osobliwy obraz lat 1939–1945.