Murray N. Rothbard - Wielki Kryzys w Ameryce

Burżuazyjna godność. Dlaczego ekonomia nie potrafi wyjaśnić współczesnego świata? Deirdre Nansen McCloskey jest najlepszym przedstawieniem kontrowersji związanych z początkami rewolucji przemysłowej. Ekonomiści od kilkudziesięciu lat wysuwają coraz to nowe hipotezy mające tłumaczyć, dlaczego to właśnie w Wielkiej Brytanii pod koniec XVIII wieku nastąpił nagły wzrost bogactwa.

O czym traktuje Burżuazyjna godność? To książka o tym, że źródeł poprawy materialnych warunków życia, która rozpoczęła się wraz z rewolucją przemysłową, nie należy szukać w czynnikach materialnych. O czym traktuje Burżuazyjna godność? To książka o tym, że źródeł poprawy materialnych warunków życia, która rozpoczęła się wraz z rewolucją przemysłową, nie należy szukać w czynnikach materialnych. Wbrew podtytułowi książki nie tylko ekonomiści (samuelsonowscy, należałoby dodać), którzy lubują się we wskazywaniu na prawa własności i akumulację kapitału, lecz także historycy gospodarczy – doszukując się przyczyn postępu gospodarczego chociażby w imperializmie – popełniają błąd materialistyczny. Tymczasem, jak wskazuje McCloskey, czynniki materialne albo oddziaływały już wcześniej, albo miały niewielkie znaczenie ilościowe, a główną przyczyną nowoczesnego wzrostu gospodarczego była zmiana w sferze retoryki i idei...

Marcin Zieliński, tłumacz książki

To pierwszy traktat ekonomiczny Ludwiga von Misesa, opublikowany w 1912 roku. Pracował nad tą książką przez pięć lat, szczególnie intensywnie w ostatnich dwóch latach, kiedy to nie napisał żadnego innego artykułu, poświęcając się jej wydaniu, gdyż czuł zbliżającą się wojnę. Warto uświadomić sobie, że książka opublikowana została na rok przed utworzeniem banku centralnego w Stanach Zjednoczonych. Powołanie Systemu Rezerw Federalnych (FED) w 1913 roku było dla praktyki systemu monetarnego i bankowego w XX wieku przełomowe, a wiele negatywnych skutków funkcjonowania FED-u przewidzianych zostało przez Misesa w jego traktacie.

Podstawową zaletą tej książki jest przejrzysty język i precyzja w wyjaśnieniu monetarnych zjawisk. Taki sposób ujęcia teorii sprawia, że Czytelnikami tej książki mogą być laicy, jak i profesjonalni ekonomiści. Bez względu na to, czy autor porusza problematykę systemu bankowego czy historię pieniądza, nigdy nie posługuje się zawiłą terminologią i nie buduje niezrozumiałych zdań.

Aby zrozumieć współczesną Amerykę, należy najpierw ujawnić władców bankowości i podżegaczy wojennych, którzy od ponad wieku rozdają wszystkie karty. Jak do tej pory nikomu nie udało się dokonać tego równie dobrze jak Rothbardowi.

Anthony Gregory

Wall Street, banki i amerykańska polityka zagraniczna przedstawia ogromną ilość nagich faktów, które mówią więcej niż jakiekolwiek skomplikowane interpretacje. To, że Wall Street oplata Waszyngton niezwykle rozbudowaną siecią powiązań rodzinnych, koleżeńskich i biznesowych jest wiedzą powszechnie znaną, lecz nikomu tak jak Rothbardowi nie udało się pokazać tego w równie przystępnej i zwięzłej formie. Jego opowieść kończy się na rządach lubianego w Polsce Ronalda Reagana, który pod względem zależności od finansowych elit nie różnił się niczym od wszystkich wcześniejszych prezydentów. Szkoda jedynie, że autorowi nie dane było żyć dłużej, aby opisać dalszy rozwój wypadków.