Mariusz Świder - Jak Polacy budowali Rosję. Polskie korzenie rosyjskiego imperium

Książka ta zawiera dwadzieścia trzy artykuły Włodzimierza Bączkowskiego (1905–2000) opublikowane w latach 1932–1983, które reprezentatywnie pokazują, jak postrzegał Rosję i Związek Sowiecki. Pięć tekstów z tego zbioru ukazało się przed 1939 r., gdy w swojej ówczesnej działalności pisarskiej i badawczej skupiał się na kwestii ukraińskiej i prometeizmie. Pozostałe opublikował po drugiej wojnie światowej w różnych periodykach polskiej emigracji i anglojęzycznych, w tym m.in. „Sprawach Bliskiego i Środkowego Wschodu”, „Kulturze”, „Wiadomościach”, „Kurierze Polskim”, „Orbis”, „The Middle East Journal”, „The National Review”.

Dlaczego Moskwa jest imperialna, agresywna i despotyczna?

„Nie ma innej Rosji” to metodyczna wiwisekcja rosyjskiego społeczeństwa i rosyjskiej polityki. Zrobiona z przywołaniem rosyjskich (to ważne!) myślicieli przed setek lat. Maciej Pieczyński pokazuje, że Rosja nie stała się okrutna i wroga w 2022 roku, a zawsze taka była. Tłumaczy, dlaczego w Rosji demokracja się nie przyjęła, a komunizm i carski imperializm mogą się ze sobą łączyć. 
Arleta Bojke, dziennikarka Kanału Zero, autorka podcastu Koniec Świata, była korespondentka TVP w Moskwie

Marek Budzisz stawia tezę - odmiennie niż w większości prac poświęconym tematyce historii Alaski - że decyzja o sprzedaży „zamorskich kolonii Rosji” nie wynikała z defensywnej postawy dyplomacji rosyjskiej, lecz była przemyślanym i agresywnym posunięciem Imperium Rosyjskiego na globalnej szachownicy geopolitycznej.

Laurence Bergreen przedstawia w tej barwnej opowieści niezwykłe życie i przygody sir Francisa Drake’a, którego kunszt żeglarski zmienił bieg dziejów za panowania Elżbiety I.

Potajemnie wysłany przez nią w rejs dookoła świata, a później wezwany do ocalenia Anglii przed hiszpańską Wielką Armadą, zdobył renomę, rabując statki na morzach całego świata. W ojczyźnie uważany był za skrzyżowanie niedościgłego odkrywcy z bohaterem w typie Robin Hooda, choć wcześniej także handlował niewolnikami. Oczarował młodą królową Anglii, dla której urzeczywistnił to, co wydawało się niemożliwe. Znacząco przyczynił się do powstania imperium brytyjskiego. Przez całą karierę, będąc narzędziem imperialnych ambicji Elżbiety, gromadził własny majątek. A jako wiceadmirał uosabiał przemianę Anglii w Wielką Brytanię.

Jak doszło do tego, że Hiszpania, kraj sam w sobie niezbyt bogaty, słabo zaludniony, a z uwagi na położenie geograficzne znajdujący się w pewnej izolacji od reszty Europy, stała się pierwszym globalnym supermocarstwem z posiadłościami na wszystkich kontynentach? Dlaczego nie zdołała utrzymać tej pozycji?

Niniejsze wydanie skrócone nie posiada całkiem tzw. aparatu naukowego; to pozostawione jest wydaniu obszerniejszemu, w którym utrzymaną będzie nadal metoda ta sama jak w tomie I. Kto ciekaw szczegółów, wywodów, dowodów, kto lubi zadawać pytanie: dlaczego? i żąda na nie odpowiedzi uzasadnionych, sięgnie do wydania głównego, a odczytanie niniejszego tomu zechce zapewne uważać za lekturę wstępną.

prof. Feliks Koneczny

Ten tom Dziejów Polski prof. Andrzeja Nowaka wprowadza nas w czasy, które w rodzimej historiografii zwykło się nazywać epoką królów elekcyjnych. W opisywanym okresie – od 1572 do 1632 r. – Rzeczpospolita trzykrotnie zmierzyła się z bezkrólewiem. Mimo interwencji zagranicznych mocarstw udawało się każdorazowo wybrać króla zgodnie z wolą ogółu szlachty: Henryka Walezego, którego okres panowania jest marginalny w historii Polski, Stefana Batorego i wreszcie Zygmunta III Wazę. Przed nowymi władcami Rzeczypospolitej rysowały się trudne zadania. Wewnątrz kraju coraz potężniejsze stawały się rody magnackie, stanowiące realną siłę polityczną zwalczającą obóz królewski. Zewnętrznie najgroźniejsze były tendencje ekspansjonistyczne Moskwy oraz Szwecji.

Książka zawiera 16 artykułów, poruszających wiele kwestii związanych z naszym dziedzictwem i obecnością na wschodzie.