Władysław Studnicki - Wobec nadchodzącej drugiej wojny światowej

Kontra to jedna z najsłynniejszych powieści Józefa Mackiewicza. Akcja opowiada o Kozakach dońskich, obywatelach ZSRS i emigrantach politycznych, którzy w wojnie sowiecko-niemieckiej walczyli przeciwko bolszewikom, a następnie zostali im wydani przez aliantów na podstawie układu jałtańskiego nad rzeką Drawą w Austrii w 1945 roku.

Połowa roku 2018 to dobry moment na podsumowanie pewnego etapu – bo oto właśnie w polskim życiu publicznym osiągnęliśmy kolejny „moment prawdy”. To określenie zapożyczam nie z jakiejś grafomańskiej poezji, ale z fachowego języka służb – konkretnie: sowieckiego Smiersza (Smiert’ szpionam!) – gdzie „momentem prawdy” nazywa się kulminację gry operacyjnej niejako wymuszającej ujawnienie; chwilę, w której nie da się już dłużej uprawiać gry pozorów i przeciwnik zmuszony jest wykonać ruch odsłaniający bez cienia wątpliwości tożsamość i rzeczywiste zamiary. „Moment prawdy” to ostateczna konfrontacja, w której opadają maski i wreszcie jasnym staje się, kto jest kim.

Imperializm państwowy to wybór pism Adolfa Bocheńskiego z pierwszych lat jego twórczości, gdy formułował idee i koncepcje, którym pozostał wierny przez całe życie. Ich znajomość pozwala w pełni zrozumieć stanowisko zajmowane przez niego w późniejszych artykułach z „Buntu Młodych”, czy w słynnej książce Między Niemcami a Rosją. Są one ważne jednak nie tylko z tego powodu. Teksty Bocheńskiego z drugiej połowy lat 20-tych i początku 30-tych dotyczą bowiem największych wówczas dylematów polityki polskiej: jakości funkcjonowania ustroju II RP i jej elit politycznych, zagrożeń wynikających z geopolitycznego położenia Polski, skutków dokonujących się w niej wtedy przemian społecznych i kulturowych.