Historia

Długo oczekiwany, szósty i ostatni tom monumentalnej Historii Chrześcijaństwa, zredagowany z notatek autora po jego śmierci przez żonę Anne W. Carroll.

Język, jakim posługuje się Carroll, sprawia, że jego dzieła czyta się jednym tchem - ks. prof. dr hab. Mieczysław Kogut.

Yves Chiron opowiada o wydarzeniach roku 1968, kiedy przez kraje Zachodu przetoczyła się potężna fala protestów wymierzona w europejski ład kulturowy oparty na cywilizacji chrześcijańskiej. Wielki ruch kontestacyjny, który wstrząsnął Francją i Europą w maju i czerwcu 1968 r. spowodował głębokie zmiany w umysłach, mentalności, obyczajach i zachowaniach całych społeczeństw, nie oszczędzając samego Kościoła.

Kryzys ariański był bez wątpienia nadzwyczaj poważny: przez kilka dziesięcioleci jedynie garstka z kilkuset chrześcijańskich biskupów zachowała ortodoksję w odniesieniu do centralnej prawdy wiary. Natomiast dzisiaj znakomita większość spośród kilkudziesięciu tysięcy biskupów na świecie nie kultywuje głównych elementów katolickiej tradycji, nie naucza Dziesięciu przykazań  – a wręcz im zaprzecza.

Niniejsza publikacja przedstawia reakcję papieża Piusa X i Kościoła na teologiczne i filozoficzne poglądy nurtu „modernistów” w Kościele katolickim.

Powoli wracamy do korzeni narodowej tożsamości, do normalności. O tym jest ta książka.

Pontyfikat Grzegorza VII, którego rozpoczęcie wyznacza zarazem początek okresu omawianego przez prof. Adama Wielomskiego, inicjuje czas największych osiągnięć myśli ludzkiej w dziedzinie rozumienia, definiowania i budowy porządku teokracji chrześcijańskiej. Koniec tego okresu to schizma zachodnia roku 1378, która była w części politycznym skutkiem kryzysu myśli scholastycznej wywołanego przez pojawienie się naturalistycznych i antyreligijnych interpretacji Arystotelesa w XIV stuleciu (Marsyliusz z Padwy, Wilhelm z Ockham).

Ludzie mówili, że miała nieograniczoną ufność w opiekę Opatrzności. Z odwagą stawiała czoła kolejnym przeciwnościom. I nigdy nie straciła nadziei.
Alina Petrowa-Wasilewicz w swojej najnowszej książce ożywia dawno miniony świat. Przywołuje historię siostry Matyldy, która podczas niemieckiej okupacji ratowała tysiące zagrożonych światów.

Herezje około roku tysięcznego dotyczą jedynie ograniczonej liczby osób, należących do elity kulturalnej i społecznej. Dwa wieki później są już silnymi ruchami kontestatorskimi, podważającymi wpływy duchowieństwa katolickiego. Od nadreńskich obszarów Niemiec po środkowe Włochy i przez Langwedocję po północną Hiszpanię: liczne regiony chrześcijańskiej Europy są wówczas „przeżarte zgnilizną” – by posłużyć się słownictwem zaczerpniętym z ówczesnych tekstów papieskich – różnych form herezji.

Od XIX wieku, od czasu legalizacji partii lewicowych, toczy się oficjalna walka z Bogiem. Można nawet mówić o permanentnej wojnie z wiarą chrześcijańską. Walki rozpoczęte w sposób niezwykle krwawy jeszcze podczas rewolucji francuskiej znalazły potem swoje rozwinięcie w quasi-naukowych pracach quasi-filozofów, ideologów i zbuntowanych wobec Boga artystów. Następnie do propagowania ateizmu włączyli się politycy, czyniąc z wyznawania bezbożności obowiązek dla całych społeczeństw w niektórych krajach. Tak stało się na przykład w Polsce po 1945 r. Kto nie chciał akceptować systemu i życia bez Boga, był prześladowany, często okrutnie, niektórzy nawet musieli oddać za to życie.

Fascynujące opowieści o ludziach, którzy mieli odwagę stanąć do walki w obronie chrześcijańskiego świata.

Przedstawiono tu  obrońców polskiego Przedmurza, norweskich krzyżowców walczących o dostęp do Ziemi Świętej oraz ojców inkwizytorów zwalczających brutalne sekty. Są Wandejczycy powstający przeciw jakobińskiej tyranii i tyrolscy insurgenci rzucający wyzwanie Zjednoczonej Europie Bonapartego. Starczyło miejsca dla węgierskich, filipińskich i kubańskich antykomunistów, dla nikaraguańskich contras oraz boliwijskich chłopów przeciwstawiających się międzynarodowej hordzie rewolucjonistów Che Guevary. Przybliżono bolesne dylematy bojowników Algierii Francuskiej, jak i tragiczny los chrześcijan w zdekolonizowanej Czarnej Afryce.

W pełnej i przystępnej syntezie Anne Bernet, specjalistka od historii Kościoła w starożytności, odtwarza starcie między Ewangelią a światem opartym w całości na sile:

„Bez względu na to, czy wyznajemy wiarę, która była ich motorem działania, musimy przyznać, że ta garstka bezbronnych ludzi, często przerażonych, co się rozumie samo przez się, którzy mimo wszystko się nie ugięli, zaledwie w ciągu trzech stuleci odniosła zwycięstwo nie tyle nad Rzymem, co nad pewną koncepcją człowieka i świata, wyjątkowo okrutną i bezlitosną. Wszyscy jesteśmy ich dłużnikami. (…) Opór stawiany przez męczenników w końcu zmusił prześladowców do poddania się. Kaci szybciej zmęczyli się zabijaniem niż ich ofiary umieraniem.

Okres komunistycznego reżimu zapisał w historii czeskiego Kościoła najciemniejsze karty. Totalitarna władza dążyła do całkowitego rozbicia chrześcijańskiej wspólnoty. Czesi jak nigdy wcześniej potrzebowali silnego i mądrego pasterza. Przez te wszystkie trudne lata prowadził ich arcybiskup Frántišek Tomašek.
Zaprzyjaźniony z Janem Pawłem II arcybiskup wydatnie przyczynił się do rozbicia komunizmu w bloku wschodnim.